I Krakowski Batalion Etapowy
I Krakowski batalion etapowy – oddział wojsk wartowniczych i etapowych w okresie II Rzeczypospolitej pełniący między innymi służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1919 |
| Rozformowanie |
1921 |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj
Formowanie batalionu rozpoczęto na przełomie 1918-1919. Otrzymał on nazwę okręgu generalnego, w którym powstał i kolejny numer porządkowy oznaczany cyfrą rzymską. Do batalionu wcielono żołnierzy starszych wiekiem i o słabszej kondycji fizycznej. Oficerowie i podoficerowie nie mieli większego doświadczenia bojowego. Batalion nie posiadał broni ciężkiej, a broń indywidualną żołnierzy stanowiły stare karabiny różnych wzorów z niewielką ilością amunicji[1].
We wrześniu 1919 dowództwo batalionu stacjonowało w Grodnie[2]. Wiosną 1920 batalion podlegał Dowództwu Okręgu Etapowego „Mołodeczno”[3]. We wrześniu batalion wchodził w skład IVa Brygady Etapowej. Dowództwo baonu i 1. kompania stacjonowała w Bielsku przy Dowództwie Powiatu Etapowego Bielsk, natomiast 2. kompania w Czeremsze, a 3. kompania w Hajnówce. Stan baonu wynosił wówczas 14 oficerów i 412 szeregowców[4]. W październiku 1920 zreorganizowano brygady etapowe 4 Armii. Batalion nadal wchodził w skład IVa Brygady Etapowej[5].
W lutym 1921 bataliony etapowe przejęły ochronę granicy polsko-rosyjskiej[6]. Początkowo pełniły ją na linii kordonowej, a w maju zostały przesunięte bezpośrednio na linię graniczną z zadaniem zamknięcia wszystkich dróg, przejść i mostów[7].
W 1921 bataliony etapowe ochraniające granicę przekształcono w bataliony celne[8]. I Krakowski batalion etapowy zlikwidowany został przez 12 pułk piechoty[9]
Służba etapowa edytuj
W lutym 1921 batalion pełnił służbę wartowniczą i eskortową w punkcie Wymiany jeńców w Baranowiczach[10].
Dowódcy batalionu edytuj
- mjr piech. Michał Gaca[a] (1920–1921)
Uwagi edytuj
- ↑ Michał Gaca urodził się 17 lutego 1885. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej. W czerwcu 1921 nadal pełnił służbę w I Krakowskim baonie etapowym, a jego oddziałem macierzystym był 16 pp. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 249. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W 1923 pełnił służbę w 41 pp na stanowisku komendanta Kadry Batalionu Zapasowego w Sokółce. W następnych latach był komendantem składnicy wojennej 41 pp. W 1928 był komendantem kadry batalionu zapasowego 11 pp[11][12][13]
Przypisy edytuj
- ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 28.
- ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 29.
- ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 30.
- ↑ L. 3300/IV.Adj. ↓.
- ↑ Rozkaz organizacyjny DOE 4 A ↓, s. 2.
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 22.
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 23.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 64.
- ↑ Spis byłych oddziałów WP 1935 ↓, s. 73.
- ↑ Dyslokacja IV Lubelskiego be ↓, s. 2.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 66, 622.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 245, 401.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 227, 345.
Bibliografia edytuj
- Obsada personalna i dyslokacja oddziałów DOE. Załącznik nr 4 do rozkazu materialnego nr 9 Dowództwa 4 Armii. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
- Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
- Janusz Odziemkowski. Użycie batalionów etapowych i wartowniczych wojsk polskich w walkach w Galicji, na Wołyniu i Lubelszczyźnie, 11 lipca-1 września 1920. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (249), 2013. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281.
- Wiktor Brummer, Wacław Zawadzki. Spis byłych oddziałów Wojska Polskiego. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2 (183), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Materiały dotyczące spraw dyslokacyjnych IV Lubelskiego baonu etapowego → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin
- Rozkaz organizacyjny Dowództwa Okręgu Etapowego 4 Armii → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin