Instytut św. Stanisława w Lublanie
Instytut św. Stanisława (słoweń. Zavod svetega Stanislava) – słoweńska katolicka instytucja edukacyjna w Lublanie, w dzielnicy Šentvid. Jego początki sięgają końca XIX wieku, kiedy biskup Lublany Anton Bonaventura Jeglič przedstawił pomysł stworzenia pierwszej w pełni słoweńskojęzycznej szkoły średniej. Po wielu trudnościach związanych z brakiem zgody władz miasta na budowę w centrum, 16 lipca 1901 Jeglič pobłogosławił kamień węgielny instytutu. Budowa trwała cztery lata. Biskup pobłogosławił ukończony budynek 21 września 1905 roku[1]. Nazwa instytutu upamiętnia św. Stanisława Kostkę[2].
 Instytut Św. Stanisława | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Štula 23, 1210 Lublana Šentvid, Słowenia |
| Architekt | |
| Kondygnacje |
4 |
| Rozpoczęcie budowy |
1901 |
| Ukończenie budowy |
1905 |
Położenie na mapie Lublany  | |
Położenie na mapie Słowenii  | |
Położenie na mapie gminy miejskiej Lublana  | |
 46°05′50″N 14°28′18″E/46,097222 14,471667
| |
| Strona internetowa | |
Szkoła średnia działa tu aż do 28 kwietnia 1941, kiedy władze niemieckie zarekwirowały budynek. Nauczyciele i studenci zostali zmuszeni do opuszczenia obiektu w ciągu zaledwie trzech godzin. W czasie wojny budynek Instytutu był używany przez Gestapo. Po wojnie teren ten był wykorzystywany jako miejsce przetrzymywania schwytanych żołnierzy Słoweńskiej Domobrany, którzy w większości zostali później zabici. Niektórzy zostali straceni w Šentvid i pochowano ich w zbiorowej mogile za cmentarzem Šentvid[3], niektórzy zostali przetransportowani do doliny Kucja i tam zabici, a niektórzy zginęli w lesie poza Kočevje.
Po wojnie budynek został przekazany do użytku wojskowego. Mieściły się tam koszary Jugosłowiańskiej Armii Ludowej, która, opuszczając budynek w 1991 roku, zostawiła go w złym stanie[1].
Po uzyskaniu niepodległości przez Słowenię w 1991 roku nieruchomość została zwrócona Kościołowi katolickiemu. Zajęcia w szkole średniej (Diecezjalne gimnazjum klasyczne – Škofijska klasična gimnazija) zaczęły się odbywać 1 września 1993.
Oprócz Diecezjalnego gimnazjum klasycznego, dziś w Instytucie mieści się także akademik dla studentów zagranicznych (Jegličev Dijaski dom), dom studencki Janeza Frančišeka Gnidoveca (Studentski dom Janeza Franciska Gnidovca), szkoła muzyczna, Centrum Słoweńskie (Slovenski dom) i szkoła podstawowa Alojzija Šuštara (Osnovna šola Alojzija Šuštarja).
17 maja 1996 roku papież Jan Paweł II odwiedził Instytut św. Stanisława w ramach swojej 71. podróży apostolskiej[1].
Dyrektorzy Instytutu (po ponownym otwarciu): Borut Kosíř 1993–2000, Anton Jamnik 2000–2006, Roman Globokara od 2006[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Janez Polc: Saint Stanislav’s Institution. en.stanislav.si. [dostęp 2015-10-05].
- ↑ Feliks Koneczny: Polska w kulturze powszechnej. Kraków: 1918, s. 137.
- ↑ Geopedia – Uporabne informacije – Prikrita vojna grobišča. www.geopedia.si. [dostęp 2015-10-05].
- ↑ Janez Polc: Saint Stanislav’s Institution. en.stanislav.si. [dostęp 2015-10-05].