Instytut Solidarności i Męstwa
Instytut Solidarności i Męstwa imienia Witolda Pileckiego (Instytut Pileckiego) – polska instytucja państwowa utworzona na podstawie ustawy z dnia 9 listopada 2017 r. o Instytucie Solidarności i Męstwa[1], której celem jest upamiętnienie i uhonorowanie osób zasłużonych dla Narodu Polskiego w dziele pielęgnowania pamięci lub niesienia pomocy osobom narodowości polskiej lub obywatelom polskim innych narodowości będącym ofiarami zbrodni przeciwko pokojowi, ludzkości lub zbrodni wojennych w latach 1917–1990. W obiegu dziennikarskim Instytut zyskał miano „polskiego Yad Vashem”.
| ||
| Państwo |  Polska
| |
| Data założenia | 9 listopada 2017 | |
| Dziedzina | upamiętnienie i uhonorowanie osób zasłużonych dla Narodu Polskiego | |
| dyrektor | dr Wojciech Kozłowski | |
| Adres | ul. Foksal 17, 00-372 Warszawa ul. Sienna 82, 00-815 Warszawa | |
Położenie na mapie Warszawy  | ||
Położenie na mapie Polski  | ||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | ||
 52°14′00,8524″N 21°01′07,0716″E/52,233570 21,018631
| ||
| Strona internetowa | ||
GenezaEdytuj
Inicjatywa utworzenia Instytutu powstała w kręgu partii Prawo i Sprawiedliwość. Początkowo miał on nosić nazwę Instytut Solidarności i Odwagi. Obecną nazwę ustalono w czasie prac parlamentarnych nad ustawą[2]. Rzecznicy powołania Instytutu wskazywali, że będzie on „polskim Yad Vashem”[3].
Cele i zadaniaEdytuj
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2017 r. o Instytucie Solidarności i Męstwa celem jego działalności „jest inicjowanie, podejmowanie i wspieranie działań mających na celu upamiętnienie i uhonorowanie osób żyjących, zmarłych lub zamordowanych, zasłużonych dla Narodu Polskiego, zarówno w kraju, jak i za granicą, w dziele pielęgnowania pamięci lub niesienia pomocy osobom narodowości polskiej lub obywatelom polskim innych narodowości będącym ofiarami zbrodni sowieckich, nazistowskich zbrodni niemieckich, zbrodni z pobudek nacjonalistycznych lub innych przestępstw stanowiących zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkości lub zbrodni wojennych, w okresie od dnia 8 listopada 1917 r. do dnia 31 lipca 1990 r.”
Do ustawowych zadań Instytutu w szczególności należy prowadzenie, inicjowanie i wspieranie badań naukowych w zakresie wynikającym z celów Instytutu, prowadzenie oraz poszerzanie baz danych, księgozbiorów i archiwów służących celom Instytutu; popularyzowanie, dokumentowanie i poszerzanie wiedzy w zakresie objętym celami Instytutu, w tym gromadzenie, ewidencjonowanie, przechowywanie, digitalizacja, opracowywanie, tłumaczenie, udostępnianie i zabezpieczanie materiałów lub ich kopii, w tym poprzez współpracę z innymi podmiotami; działalność popularyzująca dokonania osób, będących przedmiotem zainteresowania Instytutu; występowanie z wnioskiem do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o nadanie tym osobom Medalu Virtus et Fraternitas oraz zgłaszanie ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych inicjatywy nadania Krzyża Wschodniego lub Krzyża Zachodniego[4].
OrganyEdytuj
Organami Instytutu są: dyrektor i Rada Pamięci. Zadanie organizowania Instytutu minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński powierzył dr. Jerzemu Rohozińskiemu[3].
Dyrektorem jest Wojciech Kozłowski. Zastępcą Anna Gutkowska.
BudżetEdytuj
W 2017 Instytut na rozpoczęcie działalności otrzymał 75 milionów złotych[3][2].
KontrowersjeEdytuj
W opinii krytyków powołania Instytutu, podmiot ten miałby dublować działalność Instytutu Pamięci Narodowej[3] i Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego[2].
Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o Instytucie Solidarności i Męstwa oraz niektórych innych ustaw wprowadziła połączenie Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego z Instytutem Solidarności i Męstwa[5]. Weszła ona w życie 29 sierpnia 2018 z wyjątkiem dwóch przepisów, które weszły w życie 15 sierpnia 2018[5].
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Dz.U. z 2019 r. poz. 213.
- ↑ a b c IPN będzie miał „młodszego brata”. Za 75 mln złotych powstaje Instytut Solidarności i Męstwa. natemat.pl, 11 listopada 2017. [dostęp 2018-03-06].
- ↑ a b c d Rząd tworzy „polskie Yad Vashem”. Instytut Solidarności i Męstwa będzie walczył o dobre imię Polski i honorował pomagających Polakom. wyborcza.pl, 8 lutego 2018. [dostęp 2018-03-06].
- ↑ Morawiecki: Instytut Solidarności i Męstwa ma uczcić osoby, które ryzykowały życie. tvn24.pl, 12 lutego 2018. [dostęp 2018-03-06].
- ↑ a b Dz.U. z 2018 r. poz. 1567.