Józef Parczyński
Józef Stanisław Parczyński ps. „Cham”, „Gal”, „Świt” (ur. 14 lutego 1897[1] w Częstochowie, zm. 4 listopada 1965 w Katowicach) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego.
| ||
 podpułkownik piechoty
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 14 lutego 1897 Częstochowa | |
| Data i miejsce śmierci | 4 listopada 1965 Katowice | |
| Przebieg służby | ||
| Lata służby | 1918–1945 | |
| Siły zbrojne | Wojsko Polskie | |
| Jednostki | 34 Pułk Piechoty 62 Pułk Piechoty Batalion ON „Nakło” | |
| Stanowiska | dowódca batalionu | |
| Główne wojny i bitwy | wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa, kampania wrześniowa, bitwa nad Bzurą | |
| Późniejsza praca | magazynier | |
| Odznaczenia | ||
   
| ||
ŻyciorysEdytuj
Urodził się 14 lutego 1897 roku w Częstochowie, w rodzinie Józefa, kupca, i Heleny ze Skajskich. Miał braci Stanisława (dentystę) i Mieczysława (kupca) oraz siostry Janinę i Eugenię (zm. 1998). Janina była żoną kapitana piechoty Henryka Ihnatowicza (ur. 1889). Eugenia od 1934 była żoną porucznika artylerii Eugeniusza Jakuba Goliszewskiego (1903–1940), słuchacza Wyższej Szkoły Intendentury (Kurs 1937–1939)[2].
Ukończył gimnazjum filologiczne w Częstochowie w 1915 roku. W latach 1916–1918 był członkiem częstochowskiego okręgu Polskiej Organizacji Wojskowej, a po odzyskaniu niepodległości wstąpił do Szkoły Podchorążych w Warszawie[3]. Od 20 października 1918 roku do 24 maja 1919 roku był uczniem Klasy „F”[4].
Od czerwca 1919 roku jako podporucznik walczył w składzie 34 pułku piechoty na Froncie Wołyńskim wojny polsko-bolszewickiej. W czasie walk wykazał się odwagą i po zakończeniu wojny został awansowany do stopnia porucznika. W okresie pokoju służył początkowo w 34 pułku piechoty w Białej Podlaskiej, po czym od 1926 roku pełnił funkcję kierownika wychowania fizycznego w Szkole Podchorążych Piechoty w Bydgoszczy. 19 marca 1928 roku został awansowany na kapitana ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 144. lokatą w korpusie oficerów piechoty[5]. W 1933 roku został przeniesiony do 62 pułku piechoty, w którym dowodził batalionem. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 78. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6]. W 1939 był dowódcą Nakielskiego Batalionu Obrony Narodowej i jednocześnie komendantem 62 Obwodu Przysposobienia Wojskowego w Kcyni przy 62 pp[7][8][3].
W kampanii wrześniowej 1939 roku został ranny podczas bitwy nad Bzurą i trafił do niewoli. Skierowany do szpitala w Rawie Mazowieckiej, zbiegł z niego i przedostał się do Częstochowy, w której podjął pracę jako robotnik fizyczny. Od 1942 roku należał do ZWZ, a później AK. W 1943 roku został komendantem Częstochowy, która jako miasto stanowiła jeden z trzech podobwodów Częstochowskiego Obwodu AK[3].
Po wyzwoleniu Częstochowy przez Armię Czerwoną w styczniu 1945 roku został aresztowany przez NKWD i wywieziony na Półwysep Kolski. Powrócił do Polski pod koniec 1948 roku, po czym przeprowadził się z rodziną do Katowic, w których podjął pracę jako kierownik magazynu w Zjednoczeniu Przemysłu Węglowego[3].
Zmarł 4 listopada 1965 roku w Katowicach[3].
Od 1924 roku był żonaty z Heleną Skajską, córką sędziego grodzkiego. Z tego małżeństwa miał córkę Hannę Bankiewiczową[3].
UpamiętnienieEdytuj
3 listopada 2012 roku na ścianie domu przy ul. Dąbrowskiego 17 w Częstochowie odsłonięto poświęconą mu tablicę pamiątkową[8], a 26 czerwca 2014 roku jego imieniem nazwano ulicę w dzielnicy Kiedrzyn, boczną od ul. Kuronia[9].
Ordery i odznaczeniaEdytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)[10]
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie (po raz 2, 3 i 4 w 1921)[11]
- Złoty Krzyż Zasługi[3]
- Medal Niepodległości
PrzypisyEdytuj
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 27, tu 14 stycznia 1897.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 184, 451.
- ↑ a b c d e f g Biogram Józefa Parczyńskiego (pol.). W: Almanach Absolwentów IV L.O. im. H. Sienkiewicza w Częstochowie [on-line]. [dostęp 2012-11-05].
- ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 435.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 19 marca 1928 roku, s. 52.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 27.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 667, 679.
- ↑ a b Sylwia Bielecka: PAMIĘCI PPŁK JÓZEFA PARCZYŃSKIEGO (pol.). Urząd Miasta Częstochowa, 2012-11-05. [dostęp 2015-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-12)].
- ↑ Mamy Aleję Marszałkowską. Ulica Mazowieckiego musi jeszcze poczekać (pol.). EVOPRESS spółka z o.o., 2014-06-27. [dostęp 2014-06-27].
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3429 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 9)
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 73)
BibliografiaEdytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
- Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.