Józef Zarański

polski dyplomata

Józef Makary Zarański (ur. 10 marca 1903 w Krakowie, zm. 11 lipca 1972 w Londynie) – polski dyplomata i urzędnik konsularny, następnie pracownik Sekcji Polskiej BBC i jej dyrektor (1961-1966)[1]

Życiorys

edytuj

Od 1927 pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, m.in. jako sekretarz Ambasady RP w Londynie (1931-1934), konsul generalny RP w Wiedniu (20 marca 1938 – wrzesień 1939, z tym, że początkowo funkcję pełnił tymczasowo, a tytuł konsula generalnego otrzymał w maju 1939), delegat rządu RP do spraw uchodźców na Węgrzech (od września 1939-1940), wobec władz węgierskich przedstawiał się jako konsul generalny RP w Budapeszcie (1940- styczeń 1941), ale prawdopodobnie nie miał formalnej nominacji, jesienią 1941 wyjechał do Wielkiej Brytanii, był sekretarzem w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (od września 1941-1943), sekretarzem ambasady RP w Londynie (kwiecień 1943-styczeń 1944), szefem sekretariatu Prezesa Rady Ministrów (styczeń 1944-grudzień 1944). Od czerwca 1946 pracował w Sekcji Polskiej BBC, w której przygotowywał m.in. audycje historyczne. Był jej dyrektorem w latach 1960-1966. Autor książki Zagadka katastrofy Gibraltarskiej po 15 latach (1959) wspomnień Świadek wydarzeń. Od Anschlussu do Jałty (Londyn 1968), opracował czwarty tom Diarusza Jana Szembeka (wyd. 1972).

Starszy brat Jana Zarańskiego.

W 1933 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Korony Rumunii[2], w 1938 polskim Złotym Krzyżem Zasługi[3], a w 1939 greckim Krzyżem Komandorskim Orderu Feniksa[4].

Przypisy

edytuj
  1. W literaturze pojawia się błędna data 1953-1960. Dotyczy ona jednak okresu, w którym kierował sekcją Stanisław Faecher. Temu ostatniemu przypisuje się błędnie okres 1960-1966. Por. Antoni Pospieszalski Wspomnienie o Józefie Zarańskim w Wiadomości nr 36 z 3.09.1972
  2. Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 19, s. 189, 1933. 
  3. Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 1, s. 17, 1938. 
  4. Zezwolenie na przyjęcie odznaczeń cudzoziemskich. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 1, s. 20, 1939. 

Bibliografia

edytuj