Jakub Paweł Gerlicz herbu Sępiec (ur. 1792 w Warszawie, zm. 17 sierpnia 1872 w Warszawie) – polski urzędnik państwowy, Referendarz Stanu, wiceprezydent m.st. Warszawy, Komisarz Obwodu Stanisławowskiego, kapitan Wojska Polskiego. Odznaczony Orderem Św. Stanisława i Krzyżem Złotym Polskim Wojskowym[1][2].

Jakub Gerlicz
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1792
Warszawa

Data i miejsce śmierci

17 sierpnia 1872
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Stanowiska

kapitan

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Królestwo Kongresowe)

Rodzina

edytuj

Najstarszy syn Kaspra Gerlicza i jego żony Charitas de Burchartin. Posiadał brata Teofila Wilhelma oraz aż 7 sióstr: Amelię, Ludwikę, Karolinę, Annę, Magdalenę, Juliannę i Joannę. W 1833 roku ożenił się z Wincentyną Górską h. Bożawola. Mieli 7 dzieci: Marię Antoninę, Zofię, Ludwikę, Zdzisława, Adama, Stanisława oraz Kazimierza. Ostatni zmarł we wczesnym dzieciństwie.

Kariera

edytuj

Według własnoręcznie spisanego życiorysu Jakuba Gerlicza, w roku 1809 ukończył on Szkołę Gimnazjalną w Lublinie. Następnie zaciągnął się w tym samym roku (podczas wkroczenia Wojsk Polskich do Galicji) do Pułku 2 Piechoty Księstwa Warszawskiego. Dnia 1 października 1809 roku awansował do stopnia sierżanta, został nominowany podporucznikiem 1 lipca 1810, porucznikiem 4 września 1812, zaś kapitanem 21 stycznia 1813. W tym samym roku ozdobiony został Krzyżem Złotym Polskim Wojskowym.

W roku 1809 brał udział w kampanii przeciw Austrii, w roku 1812 przeciw Rosji, a w roku 1813 przeciw wojskom koalicji antyfrancuskiej. Został ciężko ranny podczas bitwy pod Lipskiem.

W czasie nowej organizacji wojska umieszczony został jako Kapitan w pułku 2 Piechoty liniowej, a dnia 15 listopada 1816 na zaniesioną przez siebie prośbę uzyskał dymisję ze względu na stan zdrowia. Po tym wydarzeniu został aplikantem w Komisji Województwa Mazowieckiego z dniem 28 lutego 1817. 21 kwietnia tego roku uzyskał nominację na asesora bezpłatnego w Komisji Województwa Mazowieckiego, a dnia 26 lipca 1817 roku nominowany został komisarzem Obwodu Stanisławowskiego. 14 kwietnia 1818 Gerlicz został odznaczony Orderem Św. Stanisława 4 klasy. Rząd powstania listopadowego powołał go na stanowisko wiceprezydenta Warszawy. Po upadku powstania wycofał się ze służby publicznej i osiadł w swoim majątku Wronów w powiecie puławskim[3].

Miejsce spoczynku

edytuj

Zmarł w 1872 roku w trakcie oglądania przedstawienia Hamleta wystawianego na deskach Teatru Wielkiego w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 25-1-16)[4][5].

Przypisy

edytuj
  1. Inskrypcja na nagrobku
  2. Informacja na str. KatalogSzlachty.com (stan na 14.03.2013)
  3. Archiwum Akt Dawnych, własnoręcznie spisany życiorys Jakuba Gerlicza, Mińsk, 24 kwietnia 1819 rok
  4. Jerzy Miziołek, Teatr Wielki w Warszawie, https://archiv.ub.uni-heidelberg.de/artdok/5034/1/Miziolek_Teatr_Wielki_w_Warszawie_2015.pdf, str 273
  5. Cmentarz Stare Powązki: JAKÓB GERLICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-05].