Jan Ögmundsson

Jan Ögmundsson (Jón) (ur. 1052, zm. 23 kwietnia 1121) – islandzki duchowny katolicki, pierwszy biskup Hólaru, święty kościoła katolickiego.

Święty
Jan Ögmundsson

Biskup Jón trzymający księgę i pastorał na ilustracji z XIX-wiecznego manuskryptu islandzkiego
Data urodzenia	1052
Data śmierci	23 kwietnia 1121
Czczony przez	Kościół katolicki
Kanonizacja	1200 Þingvellir przez Althing
Wspomnienie	23 kwietnia
Szczególne miejsca kultu	Bazylika katedralna Chrystusa Króla w Reykjavíku

W 1106 r. założył siedzibę biskupią w Hólarze w północnej Islandii i pełnił w niej służbę do śmierci. Jan swoją misją uczynił wykorzenienie pozostałości pogaństwa, m.in. zmienił nazwy dni tygodnia. W ten sposób óðinsdagr, „dzień Odyna”, stał się „dniem środka tygodnia”- miðvikudagr, a dni Tyra i Thora stały się odpowiednio „trzecim” i „piątym dniem”.

Nazwy dni tygodnia wymyślone przez św. Jana są w użyciu w Islandii po dziś dzień, jednak nie udało mu się całkowicie zatrzeć pamięci o starych bogach. Sto lat po jego śmierci zostały napisane Edda prozaiczna oraz Edda poetycka, w ten sposób zachowana została pogańska mitologia i poezja.

Jan został ogłoszony świętym w 1200 r.

Obok św. Gudmunda i św. Torlaka jest najbardziej czczonym świętym pochodzącym z Islandii. Jego wspomnienie obchodzone jest w dzienną rocznicę śmierci, a 3 marca obchodzi się rocznicę translacji (przeniesienia jego szczątków).

Bibliografia

• Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 3: H-Ł. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 220. ISBN 83-7097-464-3.