Jan Bilot

kaszubski pisarz

Jan Bilot (ur. 24 września 1898 w Osłoninie, zm. 1940 r.[1] w Twer[2]) – kaszubski pisarz.

Jan Bilot
Data i miejsce urodzenia

24 września 1898
Osłonino

Data i miejsce śmierci

1940
Twer

Przyczyna śmierci

Zbrodnia katyńska

Zawód, zajęcie

nauczyciel, policjant, pisarz

Życiorys edytuj

Na świat przyszedł jako syn Bernarda i Julianny z domu Tessemann. W 1912 ukończył naukę w niemieckiej szkole powszechnej[1], po której pomagał rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa rolnego[3]. Podczas I wojny światowej służył w pruskiej marynarce wojennej[1] na torpedowcu. Dwaj starsi bracia Jana zginęli na wojnie[3]. Po wojnie Bilot kontynuował edukację. W 1925 roku uzyskał w Pelplinie kwalifikacje do wykonywania zawodu nauczyciel[1]. W 1928 wyjechał do Warszawy i podjął pracę w policji[4]. W latach 30. został zatrudniony jako policjant na Kresach Wschodnich, najpierw w Zełene, a następnie w Kosowie. 17 września 1939 Jan Bilot został aresztowany przez Sowietów i osadzony w obozie jenieckim w Ostaszkowie. W 1940 skazano go na śmierć przez zastrzelenie[1]. Pochowany został na Polskim Cmentarzu Wojennym w miejscowości Miednoje[2].

Był mężem Marii z domu Gurskiej, ojcem Ludmiła i Haliny zmarłej jako dziecko na zesłaniu[3].

Opowiadania Bilota publikowane były między innymi w periodykach: "Przyjaciel ludu kaszubskiego", "Bënë buten", "Gryf", "Gryf Kaszubski", "Zrzesz Kaszëbskô"[5].

Zdaniem jednego z kaszubologów Friedhelma Hinze prace Bilota były bardzo podobne do prac Alojzego Budzisza ze względu między innymi na ich humorystyczny charakter[6].

Pokłosie edytuj

W 1989 językoznawczyni z Uniwersytetu Gdańskiego Róża Wosiak-Śliwa obroniła pracę doktorską "Kaszubszczyzna pisarzy Jana Bilota i Alojzego Budzisza", napisaną pod kierunkiem Edwarda Brezy[7].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Daniel Kalinowski, Długi powrót Jana Bilota. Przez Kosowo i Berlin, „Pomerania” (11), 2022, s. 22, ISSN 0238-9045.
  2. a b Jan Bilot, [w:] Sejm Wielki [online].
  3. a b c Róman Drzéżdżón, Jan Bilot - pisôrz z Òsłonina, „Zapiski Puckie”, Zeszyt 8, 2009, s. 99, ISSN 1644-8685.
  4. Wojciech Kiedrowski, Bilot, „Pomerania” (4), 2008, s. 37, ISSN 0238-9045.
  5. Daniel Kalinowski, Długi powrót Jana Bilota, „Pomerania” (11), 2022, s. 23, ISSN 0238-9045.
  6. Daniel Kalinowski, Długi Powrót Jana Bilota. Przez Kosowo, Katyń, Berlin, „Pomerania” (11), 2022, s. 27, ISSN 0238-9045.
  7. Kaszubszczyzna pisarzy Jana Bilota i Alojzego Budzisza w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2023-02-02].

Bibliografia edytuj