Jan Kuhl (ur. 24 listopada 1899 w Wojkowie, zm. 1 kwietnia 1982[1] w Katowicach) – polski mineralog i petrograf, profesor doktor habilitowany Politechniki Śląskiej, twórca śląskiej szkoły badań surowców mineralnych.

Jan Kuhl
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

24 listopada 1899
Wojków

Data i miejsce śmierci

1 kwietnia 1982
Katowice

profesor doktor habilitowany nauk technicznych
Specjalność: mineralogia, petrografia
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1930
Uniwersytet Jagielloński

Habilitacja

1948
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Profesura

1958 (ndzw.) 1965 (zw.)

1927–1970
Politechnika Śląska

Wydział Górniczy

Okres zatrudn.

1955–1970

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

Urodził się w chłopskiej rodzinie. W 1922 ukończył gimnazjum w Mielcu, w 1927 studia z chemii, mineralogii i geologii na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego, a następnie został starszym asystentem kierowanym przez prof. Zygmunta Rozena Zakładzie Mineralogii i Petrografii Akademii Górniczej w Krakowie. Uzyskał stypendium naukowe, dzięki któremu wyjechał do Szwajcarii, gdzie pracował pod kierunkiem prof. Paula Niggliego w Zakładzie Mineralogii w Politechnice Federalnej w Zurychu. W 1930 obronił doktorat na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 1933 był kierownikiem laboratorium, a następnie dyrektorem w Fabryce Cementu Portlandzkiego w Szczakowej. Po 1945 pełnił funkcję dyrektora technicznego Zjednoczenia Fabryk Cementu w Sosnowcu, w 1948 habilitował się na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W 1949 został aresztowany przez Służbę Bezpieczeństwa, skazany na pracę w dolnośląskich kamieniołomach, uwolniony na mocy amnestii w 1951, nigdy nie został oficjalnie zrehabilitowany. Od 1951 kierował Zakładem Petrografii i Geochemii Głównego Instytutu Górniczego w Katowicach, gdzie zorganizował jedyny wówczas w Polsce Zakład Petrografii Węgla. W 1955 objął kierownictwo Katedry Mineralogii i Petrografii Węgla na Wydziale Górniczym Politechniki Śląskiej, w 1958 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, w 1965 tytuł profesora zwyczajnego. W 1970 przeszedł na emeryturę[2]. Zmarł nagle 1 kwietnia 1982 w Katowicach.

Praca naukowa edytuj

Jan Kuhl prowadził badania z zakresu litologii i tektoniki Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, geochemii i petrografii węgla brunatnego i węgla kamiennego oraz kopalin, które towarzyszą pokładom węgla. Badał drogi krążenia, genezę i użytkowanie metanu w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym i dwutlenku węgla w Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym. Interesował się samozapalnością węgla oraz metodami identyfikacji pokładów węgla za pomocą wskaźników niebiogenicznych. Jan Kuhl był autorem ok. 120 publikacji, 3 książek oraz promotorem 33 prac doktorskich. Członek Komitetu Nauk Geologicznych PAN i licznych Rad Naukowych[3].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj

  • Drewniak R.: Jan Kuhl: 24 listopada 1899 – 1 kwietnia 1982. Przegląd Górniczy 1982, nr 9, s. 110–111.
  • Wielka Księga 85-lecia Akademii Górniczo-Hutniczej. [Oprac.] zespół aut. K. Pikoń (red. naczelny), A. Sokołowska (dyrektor projektu), K. Pikoń. Gliwice 2004, s. 184.