Jan Ożana
Jan Ożana (ur. 21 kwietnia 1860 w Błędowicach Dolnych, zm. 25 maja 1946 w Cisownicy) – polski działacz oświatowy, społeczny i kulturalny, zasłużony dla Cisownicy. Długoletni kierownik w tutejszej szkole.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
pedagog, samorządowiec, działacz społeczny |
Życiorys edytuj
Pracował w Cisownicy od 1881. Obok pracy nauczycielskiej był wieloletnim (1881–1939) sekretarzem wydziału gminnego oraz prowadził szeroką, urozmaiconą działalność społeczną. W roku 1885 założył w Cisownicy straż ogniową[1] i zainicjował budowę strażnicy (był aktywnym członkiem straży do 1905). Dzięki jego inicjatywie i wielkiemu zaangażowaniu wybudowano we wsi nową dwuklasową publiczną szkołę powszechną (w miejsce dotychczasowej, której był kierownikiem), oddaną do użytkowania w roku 1898 (obecnie w budynku tym mieści się przedszkole)[2]. Zakładał także lokalny Związek Młodzieży Ewangelickiej, Macierz Szkolną, kasę Reiffeisena, Gminną Komisję Ugodową, Kółko Rolnicze. W ramach tego ostatniego propagował nowoczesne rolnictwo, sadownictwo i pszczelarstwo, a prowadzoną przez niego wzorcową pasiekę odwiedzali w ramach nauki uczniowie seminarium cieszyńskiego. Ożana działał też w instytucjach ubezpieczeniowych, prowadził w Cisownicy agentury Wiedeńskiej Ubezpieczalni "Dunaj" i Krakowskiego Towarzystwa Ubezpieczeń.
Był mężem zaufania Zjednoczonych Stronnictw Polskich. W czasie II wojny światowej figurował na listach osób przeznaczonych do likwidacji, ale uniknął tragicznego losu, być może z uwagi na podeszły wiek.
Od 1 stycznia 2015 jego imieniem nazwana jest jedna z cisownickich ulic[3].
Syn Jerzy Ożana kontynuował tradycje nauczycielskie, był organizatorem seminarium nauczycielskiego w Kluczborku (przeniesionego potem do Ostrzeszowa), jako nauczyciel (matematyk) pracował też w Krotoszynie, Wągrowcu i po II wojnie światowej w Cieszynie.
Przypisy edytuj
- ↑ Cisownica – Remiza Ochotniczej Straży Pożarnej – zdjęcia, mapa [online], slaskie.fotopolska.eu [dostęp 2016-12-28].
- ↑ Historia szkoły – SP w Cisownicy [online], spcisownica.cieszyn.pl [dostęp 2016-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-28].
- ↑ Uchwała nr 0007.25.2014 z dnia 26 marca 2014 r. w sprawie nadania nazw ulic we wsiach Cisownica i Goleszów. [dostęp 2016-12-28].
Bibliografia edytuj
- Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, tom 2, Cieszyn 1995, s. 169 (z fotografią)