Jan Steffen

Jan Andrzej Steffen (ur. 17 lipca 1936 w Poznaniu, zm. 10 sierpnia 2009 w Warszawie) – polski genetyk, onkolog i immunolog.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Wiktora i Jadwigi z Licznerskich (1907–1990). Miał dwie starsze siostry – Marię i Izę. Ukończył szkołę podstawową i rozpoczął naukę w Państwowym Liceum im. I. Paderewskiego w Poznaniu. Maturę uzyskał w 1952. W 1958 ukończył studia lekarskie w Akademii Medycznej w Poznaniu, uzyskując dyplom lekarza „z odznaczeniem”. W 1960 otrzymał stopień doktora, w 1965 - doktora habilitowanego, w 1976 - tytuł profesora medycyny. W 1986 został wybrany na członka korespondenta Polskiej Akademii Nauk, w 2002 na członka rzeczywistego Wydziału VI PAN.

W 1969 podjął pracę w Instytucie Onkologii im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie, gdzie od 1974 kierował Zakładem Immunologii, w latach 1976–1985 był zastępcą dyrektora ds. organizacji i koordynacji prac badawczych, a w latach 1985–1991 - dyrektorem.

W latach 1986–1990 kierował Centralnym Programem Badawczo-Rozwojowym „Zwalczanie Chorób Nowotworowych”.

Przedmiotem badań naukowych były nefrologia i onkologia doświadczalna. Był członkiem zespołu lekarskiego, który przeprowadził pierwsze w Polsce zabiegi hemodializy pozaustrojowej. Jego prace dotyczyły lokalizacji transportu elektrolitów kwasu moczowego i aminokwasów w nefronach. Prowadził badania nad cyklem proliferacyjnym promieniowrażliwością komórek. Stosował metody analizy cytogenetycznej w praktyce klinicznej. Opracował podręcznik genetyki dla studentów medycyny (Wstęp do Genetyki Człowieka, Poznań, Akademia Medyczna, 1965).

Był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej, Polskiego Towarzystwa Ginekologii Klinicznej oraz Radiotherapy Club.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2002)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Złoty Krzyż Zasługi
• Odznaka „Za zasługi dla Miasta Łodzi” (1988)

Nagrody i wyróżnienia

• Nagroda i Medal Akademii Medycznej w Poznaniu (1958)
• Nagroda Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia (1963, 1980, 1982, 1983)
• Nagroda Młodych Miasta Poznania (1965)
• Nagroda Pełnomocnika Rządu ds. Pokojowego Wykorzystania Energii Jądrowej (1965)
• Nagroda Wydziału Nauk Medycznych PAN (1966)
• Nagroda Sekretarza Naukowego PAN (1974)
• Nagroda Resortowa MZiOS I stopnia (1985)
• Złoty medal I Kongresu Federacji Polskich Towarzystw Onkologicznych za wybitne zasługi dla rozwoju onkologii w Polsce (2002)
• członek Honorowego Komitetu Rozwoju Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana Z Dukli (od 13 listopada 2007)
• Dyplom Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego: „Zasłużony dla Polskiej Nefrologii” (2008)

Bibliografia

• Prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Jan Andrzej Steffen, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2020-05-14] .
• Życiorys prof. Jana Steffena. s. Ministerstwo Zdrowia. [dostęp 2009-08-15].
• Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, edycja 3, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1993, s. 682–683.