Janusz Uklejewski
Janusz Bogdan Uklejewski (ur. 21 maja 1925 w Grudziądzu, zm. 17 lutego 2011 w Gdyni) – artysta fotografik, archiwista Pomorza. Autor kilkuset wydanych pocztówek z polskimi statkami, okrętami, portami i latarniami morskimi, w których wykształcił swój indywidualny styl fotografowania tego rodzaju obiektów.
Życiorys edytuj
Zawodu fotografa uczył się podczas II wojny światowej, w latach 1940–1944, w zakładzie Ireny Złotnickiej, w Dęblinie[1][2]. Tam pracując wykonał i zachował nielegalnie 65 odbitek z filmu przekazanego przez jednego z członków załogi niemieckiego obozu dla jeńców rosyjskich i włoskich w Dęblinie (Stalag 307) do wywołania i reprodukcji. Przekazał je Rosjanom tuż po zajęciu tego miasta (lipiec 1944). Materiał ten stał się jednym z istotnych elementów śledztwa podjętego w 1947 przez polsko-rosyjską Komisję dla zbadania działalności i określenia liczby ofiar tego obozu.
W latach 1945–1948 był żołnierzem I Samodzielnego Batalionu Morskiego Marynarki Wojennej. Był fotoreporterem Wojskowej Agencji Fotograficznej (1948–1952), Centralnej Agencji Fotograficznej w Warszawie (1952–1990) oraz redakcji „Gazety Morskiej”, „Marynarza Polskiego” i „Morza”[2].
Od 1951 był członkiem rzeczywistym Związku Polskich Artystów Fotografików (nr legitymacji 103).
Zmarł 17 lutego 2011 w Gdyni. Został pochowany 22 lutego 2011 na cmentarzu Witomińskim[3][4].
Wystawy indywidualne (wybór) edytuj
- „Fotografie Janusza Uklejewskiego” – BWA, Sopot (1949)
- „Jubileusz 50 – lecia Gdyni” – Gdynia (1976)
Wystawy zbiorowe (wybór) edytuj
- „Salon Fotografii Polski Północnej” (Grand Prix-Złocisty Jantar) – Gdańsk (1962)
- World Press Foto – Haga, Holandia (wyróżnienie)
- Interfoto (wyróżnienie) – Praga, Czechosłowacja
- „Początek drogi. Sierpień 1980 – grudzień 1981” – Muzeum Narodowe, Warszawa (2005)
Nagrody i odznaczenia edytuj
- Krzyż Oficerski OOP
- Krzyż Kawalerski OOP
- Złoty Krzyż Zasługi
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdyni
- Nagroda Ministra Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej
- Nagroda Ministra Żeglugi (trzykrotnie)
- Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1983)[5]
Fotografie w zbiorach edytuj
- Archiwum Państwowe – Gdańsk
- Muzeum Miasta – Gdynia
- Muzeum Marynarki Wojennej – Gdańsk
- Muzeum Historii Miasta – Gdańsk
- Archiwum Dokumentacji Mechanicznej – Warszawa
- Archiwum Fotograficzne CAF/PAP
Przypisy edytuj
- ↑ 80 tys. jeńców radzieckich wymordowali Niemcy pod Dęblinem, „Rzeczpospolita i Dziennik Gospodarczy”, 24 X 1947, nr 293, s. 7 (tu mylnie podane nazwisko „Uklejewicz”).
- ↑ a b Janusz Uklejewski. artinfo.pl. [dostęp 2014-04-08].
- ↑ Zmarł Janusz Uklejewski. kultura.trojmiasto.pl, 2011-02-22. [dostęp 2011-02-24]. (pol.). (kwatera 53-19-19).
- ↑ https://gdynia.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=173257&inni=0&cinki=2 [dostęp 2020-06-03].
- ↑ Grażyna Bral i inni red., Słownik dziennikarzy i publicystów Pomorza 1945 – 2005, Gdańsk: Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej, Oddział Morski w Gdańsku, 2008, s. 178.
Bibliografia edytuj
- Fotografowie 1946–2006. Słownik biograficzny fotografów polskich, ISBN 83-916405-8-2.