Jaz Farny
Jaz Farny (Młyński) – jaz pomiędzy rzeką Młynówką a Brdą w Bydgoszczy. Stanowi jedną z budowli hydrotechnicznych Hydrowęzła Bydgoszcz zarządzanego przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku.
Widok z lotu ptaka | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Droga wodna | |
Stopień wodny |
Hydrowęzeł Bydgoszcz |
Budowa | |
Lata budowy |
XV wiek, 1899, 1929, 1970, 1996 |
Dane techniczne | |
Różnica poziomów |
3,36 m |
Położenie na mapie Bydgoszczy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego | |
53°07′23″N 17°59′56″E/53,123056 17,998889 |
Położenie
edytujJaz Farny znajduje się w północno-wschodniej części Wyspy Młyńskiej w Bydgoszczy w bezpośredniej bliskości katedry bydgoskiej, od której wziął swoją nazwę (dawna fara).
Obok jazu znajduje się Mała Elektrownia Wodna „Kujawska” w Bydgoszczy.
Historia
edytujJaz znajduje się w miejscu, gdzie już w XIV wieku – po lokacji miasta zbudowano pierwszy jaz z kołem wodnym, napędzającym młyny zbożowe.
Obecną konstrukcję wybudowano w roku 1899, zaś przebudowano w 1929 r. (zamiana konstrukcji na metalową), 1970 r. i w roku 1996. W latach 2014–2015 przeprowadzono remont kapitalny jazu, którego koszt oszacowano na 6 mln zł. Objął on m.in. konserwację elementów stalowych i betonowych, regenerację lub wymianę zużytych elementów, zainstalowanie instalacji do rozmrażania prowadnic zasuw, remont ubezpieczeń brzegowych, dojazdu i ogrodzeń[1][2].
Charakterystyka
edytujZadaniem jazu jest przepuszczanie wód Młynówki do Brdy, przy różnicy poziomów wody 3,36 m. Jaz posiada konstrukcję betonową dokową dwuprzęsłową. Światło poziome przęseł wynosi 2 × 6,40 m[3]. Zamknięcie stanowią dwie stalowe zasuwy dwudzielne o napędzie mechaniczno-elektrycznym oraz ręcznym. Nad jazem znajduje się stalowa kładka technologiczna służąca do jego obsługi[3].
Tor kajakarstwa górskiego
edytujPodczas przebudowy w 1996 r., w prawym przęśle jazu ujście Młynówki pogłębiono i wzbogacono w skaliste przeszkody, wskutek czego powstał tor kajakowego slalomu górskiego. Jest to jedyny w Polsce i w Europie tor kajakarstwa górskiego zbudowany w ścisłym centrum miasta. Podczas zawodów prawe przęsło jazu zostaje w pełni otwarte, dzięki czemu następuje gwałtowny przepływ wody będący imitacją nurtu górskiej rzeki.
Galeria
edytuj-
Jaz z katedrą bydgoską
-
Zbliżenie
-
Wieczorem
-
Skaliste przeszkody na torze kajakarstwa górskiego
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ http://www.rzgw.gda.pl/?mod=content&path=2,694,690 dostęp 18-03-2014.
- ↑ Jaz Farny jak nowy. Zobacz, jak wygląda po remoncie. Wyborcza.pl, 2016-01-04. [dostęp 2016-01-04].
- ↑ a b Monografia mostów województwa kujawsko-pomorskiego. Brda i Kanał Bydgoski. Tom II z serii: Mosty z biegiem rzek pod red. Krzysztofa Dudka. Bydgoszcz – Grudziądz 2012. Wydawca: Związek Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej Oddział Pomorsko-Kujawski. ISBN 978-83-934160-2-8.
Bibliografia
edytuj- Umiński Janusz: Bydgoszcz. Przewodnik: Bydgoszcz: Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy”, 1996
- RZGW w Gdańsku
Linki zewnętrzne
edytuj- Wirtualna Wyspa Młyńska
- M.E.W Kujawska w Bydgoszczy. mew.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-02)].
- Hydrowęzeł Bydgoszcz