Jezioro Piekiełko (Braniewo)

Jezioro Piekiełko[a] – sztuczny zbiornik wodny o powierzchni ok. 3 ha[1] na cieku wodnym Czerwony Rów na północno-zachodnich obrzeżach Braniewa[1], utworzony w XIII wieku roku w celu spiętrzenia wody na potrzeby wybudowanego tu młyna.

Jezioro Piekiełko
przed wojną: Wecklitz-Mühlenteich
też: Staw Piekiełko
Piekiełko Ani
Ilustracja
Jezioro Piekiełko zimą
Położenie
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Lokalizacja

Braniewo

Region

Nizina Warmińska

Morfometria
Powierzchnia

ok. 3 ha

Głębokość
• maksymalna


3 m

Hydrologia
Rzeki zasilające

Czerwony Rów

Rzeki wypływające

Czerwony Rów

Rodzaj jeziora

Zbiornik zaporowy

Położenie na mapie Braniewa
Mapa konturowa Braniewa, po lewej nieco u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Piekiełko”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Piekiełko”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Piekiełko”
Położenie na mapie powiatu braniewskiego
Mapa konturowa powiatu braniewskiego, u góry po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Piekiełko”
Ziemia54°23′06,14″N 19°48′06,55″E/54,385040 19,801820

Historia edytuj

 
Młyn przy Piekiełku, po wojnie rozebrany
 
Strzałka wskazuje Piekiełko i Młyn Arnolda (oznaczony ☼)
 
Plaża na Piekiełku, widok zimą

Historia tego zbiornika wodnego wiąże się z założeniem na cieku Czerwony Rów w pobliżu Braniewa młyna Arnolda (Wecklitzmühle), który to został wymieniony z nazwy już w przywileju lokacyjnym miasta z 1 kwietnia 1284 roku[2]. Za prawdopodobny okres powstania młyna, a razem z nim grobli i zbiornika zaporowego, przyjmuje się lata 1273–1278[3].

Do II wojny światowej miejsce to nie służyło celom rekreacyjnych dla mieszkańców miasta, być może z powodu stojącego tu młyna i urządzeń hydrotechnicznych, może też dlatego, że w samym Braniewie nie brakowało kąpielisk nad rzeką Pasłęką. Tylko w porze zimowej zamarznięta tafla na jeziorku służyła do pozyskiwania lodu do piwnic położonego niedaleko browaru[4].

Pod koniec II wojny światowej, w 1945 roku, przez zniszczoną groblę wyciekła woda ze stawu będącego siłą napędową młyna. Nieużytkowany młyn niszczał, aż w końcu został rozebrany. Natomiast groblę odbudowano w tym miejscu dopiero w latach 60. XX w. i zbiornik napełniono wodą.

Po tym jak na początku XXI w. zlikwidowane zostało istniejące przez wiele dziesięcioleci kąpielisko w centrum miasta przy zaporze na Pasłęce, urządzono tu przy Piekiełku plażę oraz niestrzeżone kąpielisko miejskie, otwarte 22 lipca 2009 roku[5]. Przy plaży wybudowano zadaszone wiaty, boisko do siatkówki oraz parking. Miejsce to zostało następnie oświetlone. Z plaży i kąpieliska korzystają mieszkańcy Braniewa nie tylko w okresie letnim, popularne jest ono wśród miejscowych wędkarzy, morsów i spacerowiczów we wszystkich porach roku.

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Nazwa Jezioro Piekiełko występuje na mapach Google, ponadto spotyka się nazwy (staw) Piekiełko oraz Piekiełko Ani

Przypisy edytuj

  1. a b Raport o stanie środowiska województwa warmińsko-mazurskiego w 2005 roku, Olsztyn 2006
  2. Stanisław Achremczyk, Alojzy Szorc, Braniewo, Olsztyn 1995, s. 19
  3. Rocznik Elbląski, tom XXVII, 2016 Wacław Kulczykowski W sprawie najstarszego młyna na Warmii
  4. Heimatbrief Nr. 26 für den Kreis Braunsberg Sommer 2012, Wecklitz-Mühlenteich
  5. Piekiełko Ani czeka na plażowiczów - Braniewo [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 2021-12-13].