Jezioro Zmarłe Duże

Jezioro Zmarłe Duże (kasz. Zmôrłé Jezoro) – jezioro wytopiskowe położone na Równinie Charzykowskiej w kompleksie leśnym Borów Tucholskich na obszarze Zaborskiego Parku Krajobrazowego i gminy Brusy. Linia brzegowa jeziora jest prawie całkowicie porośnięta lasem sosnowym. W bliskim sąsiedztwie jeziora znajdują się rezerwaty "Jezioro Laska", "Jezioro Nawionek" i Piecki. W jeziorze występuje lobelia jeziorna (Lobelia dortmanna)- roślina jest reliktem borealno-atlantyckim i w Polsce znajduje się pod ścisłą ochroną gatunkową. Szacuje się, że w Polsce znajduje się 178 jezior lobeliowych, które zlokalizowane są głównie na Pojezierzu Pomorskim, w Borach Tucholskich, na Równinie Charzykowskiej i Pojezierzu Kaszubskim

Jezioro Zmarłe Duże
Zmarłe
Położenie
Państwo

 Polska

Region

Równina Charzykowska

Wysokość lustra

124,0-125,9 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

29,6-30,92 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


1 km
0,35 km

Głębokość
• średnia
• maksymalna


9,3[1] m
19,4[1] m

Objętość

2763,7 tys. m³

Hydrologia
Klasa czystości wody

II[2] (w roku 1991)

Rodzaj jeziora

wytopiskowe

Położenie na mapie gminy Brusy
Mapa konturowa gminy Brusy, po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Zmarłe Duże”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Zmarłe Duże”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po lewej nieco na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Zmarłe Duże”
Położenie na mapie powiatu chojnickiego
Mapa konturowa powiatu chojnickiego, u góry po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Zmarłe Duże”
Ziemia53°55′15″N 17°31′43″E/53,920833 17,528611

Dane morfometryczne edytuj

Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 29,6 ha[1] przez 30,0 ha[2] do 30,92 ha[potrzebny przypis]. Zwierciadło wody położone jest na wysokości 125,9 m n.p.m.[2] lub 124,0 m n.p.m.[1] Średnia głębokość jeziora wynosi 9,3 m[1], natomiast głębokość maksymalna 19,4 m[1].

W oparciu o badania przeprowadzone w 1991 roku wody jeziora zaliczono do II klasy czystości[2].

Hydronimia edytuj

Według urzędowego spisu opracowanego przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (KNMiOF) nazwa tego jeziora to Jezioro Zmarłe Duże[3]. W różnych publikacjach i na mapach topograficznych jezioro to występuje pod nazwą Zmarłe[2][4].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f według IRŚ za Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 156. ISBN 83-232-1732-7.
  2. a b c d e Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 156. ISBN 83-232-1732-7.
  3. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 403, ISBN 83-239-9607-5.
  4. Mapa topograficzna dostępna w serwisie geoportal.gov.pl. [dostęp 2009-12-06].