Josef Kohout

ocalały austriacki homoseksualny więzień obozu koncentracyjnego

Josef Kohout (ur. 24 stycznia 1915 w Wiedniu, zm. 15 marca 1994 tamże) – jeden z ocalałych świadków Holocaustu, który podczas II wojny światowej został skazany za bycie homoseksualnym mężczyzną. Najbardziej znany jest z książki Die Männer mit dem rosa Winkel (Mężczyźni z różowym trójkątem) z 1972 roku, którą napisał z Hansem Neumannem (pseud. Heinz Heger)[1]. Było to jedno z pierwszych autobiograficznych świadectw osób homoseksualnych w nazistowskich obozach koncentracyjnych. Na podstawie książki Die Männer mit dem rosa Winkel powstały później: sztuka teatralna Bent (1979) oraz fabularny film Piętno (1997)[2].

Josef Kohout
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

24 stycznia 1915
Wiedeń

Data i miejsce śmierci

15 marca 1994
Wiedeń

Życiorys edytuj

Kohout urodził się i wychował w Wiedniu. Jego rodzice byli zamożnymi katolikami; ojciec pracował na wysokim stanowisku w służbie cywilnej.

Kohout został aresztowany w marcu 1939 roku, gdy przechwycono świąteczną kartkę, którą napisał do swojego kochanka.

Uwięzienie edytuj

Po sześciu miesiącach w austriackim więzeniu, Kohout został internowany w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen w styczniu 1940 roku. W maju 1940 roku został przeniesiony z Sachsenhausen do Flossenbürg w Bawarii, gdzie pozostał do wyzwolenia obozu w 1945 roku[3]. Podczas pobytu w obozach koncentracyjnych Kohout był oznaczony różowym trójkątem, używanym przez nazistów do kategoryzowania więźniów uznanych za homoseksualistów.

 
Park Heinza Hegera w Wiedniu.

Według relacji Kohouta, więźniowie homoseksualni byli najbardziej prześladowani ze wszystkich osób zatrzymanych w obozie. Zabronione były wzajemne kontakty więźniów homoseksualistów. Pomimo tego, stosunki seksualne pomiędzy strażnikami SS a więźniami oznaczonymi różowym trójkątem miały miejsce.

Wyzwolenie edytuj

Obóz Flossenbürg został wyzwolony przez armię amerykańską 23 kwietnia 1945 roku[4].

Matka Kohouta przeżyła II wojnę światową. Ojciec popełnił samobójstwo w 1942 roku[5].

W 1946 roku Kohout poznał swojego partnera, z którym był do końca życia.

Po wyzwoleniu obozu Kohout - podobnie jak inni więźniowie homoseksualni - nadal był uważany za przestępcę, ponieważ homoseksualizm pozostał nielegalny po upadku reżimu nazistowskiego. Kohout nie był uprawniony do rekompensaty i pomimo prób z jego strony nie otrzymał żadnego odszkodowania od rządu Republiki Federalnej Niemiec[6].

Mężczyźni z różowym trójkątem edytuj

Hans Neumann przeprowadził z Josefem Kohoutem 15 wywiadów w latach 1965–1967 i napisał książkę na podstawie tych rozmów, używając pseudonimu Heinz Heger. Książka została ostatecznie opublikowana w 1972 roku przez wydawnictwo Merlin Verlag. Oprócz opisu barbarzyńskiego życia w obozie, książka Neumanna / Hegera przedstawiła złe traktowanie osób, które przeżyły obóz koncentracyjny[7].

Erik Jensen, pisząc w Journal of the History of Sexuality, określił publikację wspomnień Kohouta jako punkt zwrotny w historii społeczności gejowskiej, kiedy działacze z lat 60. i 70. XX wieku zaczęli brać pod uwagę perspektywy poprzedniego pokolenia i postanowili obrać różowy trójkąt za symbol tożsamości gejowskiej[3][8].

Przypisy edytuj

  1. David W. Dunlap, Personalizing Nazis' Homosexual Victims, „The New York Times”, 26 czerwca 1995, ISSN 0362-4331 [dostęp 2020-01-20] (ang.).
  2. Piętno / Bent. [dostęp 2020-01-20].
  3. a b Katarzyna Remin, Różowe trójkąty: zbrodnie nazistów na osobach homoseksualnych w kontekście edukacji antydyskryminacyjnej, Warszawa: Kampania Przeciw Homofobii. 2016.
  4. Flossenbürg (obóz) • NA BISTER [online], NA BISTER, 14 grudnia 2017 [dostęp 2020-01-22] (pol.).
  5. Florence Tamagne, A history of homosexuality in Europe, 2006.
  6. Nicholas Bamforth, Sexuality, morals and justice: a theory of lesbian and gay rights law, 1997.
  7. Parutions.com - L'actualité du livre et du DVD [online], www.parutions.com [dostęp 2020-01-22].
  8. Kjersti Ericsson, Women in war : examples from Norway and beyond, London: Routledge, 2016, ISBN 978-1-315-54670-4, OCLC 948602988 [dostęp 2020-01-22].