Jusuf al-Azma (arab. ‏يوسف العظمة‎; ur. 1883, zm. 24 lipca 1920) – syryjski wojskowy, oficer armii Imperium Osmańskiego, minister wojny w rządzie króla Fajsala oraz szef sztabu armii syryjskiej.

Jusuf Azma
‏يوسف العظمة‎
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1883
Damaszek

Data i miejsce śmierci

24 lipca 1920
pod Majsalun

Przebieg służby
Siły zbrojne

 Imperium Osmańskie
 Królestwo Wielkiej Syrii

Stanowiska

szef sztabu armii syryjskiej, minister obrony

Główne wojny i bitwy

Arabska rewolta,
bitwa pod Majsalun

Życiorys edytuj

Był oficerem w armii osmańskiej, szkolonym w Niemczech[1]. Po powstaniu arabskim i utworzeniu przez Syryjski Kongres Narodowy niepodległej Syrii, rządzonej przez króla Fajsala z dynastii Haszymitów, objął stanowisko szefa sztabu wojsk syryjskich oraz ministra obrony[2].

Francja, realizując założenia umowy Sykes-Picot, wkroczyła zbrojnie na teren Syrii, by ustanowić tam własne terytorium mandatowe (Syria i Liban). Król Fajsal, który wcześniej wielokrotnie apelował do Francji i Wielkiej Brytanii o poszanowanie aspiracji niepodległościowych Arabów, nakazał nieorganizowanie zbrojnego oporu, który w jego ocenie nie miał szans powodzenia[2]. Jusuf al-Azma nie podporządkował się temu rozkazowi. 24 lipca 1920 na czele ok. 4500 żołnierzy i kilkuset słabo uzbrojonych cywilnych ochotników stawił opór wojskom francuskim w pobliżu Majsalun na zachód od Damaszku. Zdawał sobie sprawę z ogromnej dysproporcji sił i z tego, że wynik starcia był z góry przesądzony, pragnął jednak gestem tym bronić honoru Syrii[2]. Bitwa pod Majsalun zakończyła się klęską Syryjczyków, a sam al-Azma zginął[2]. Bitwa pod Majsalun stała się jednym z syryjskich mitów narodowych, a al-Azmę uznaje się w Syrii za bohatera[3].

Wuj polityka Nabiha al-Azmy, współtwórcy syryjskiej Partii Narodowej[4].

Przypisy edytuj

  1. P. Khoury, Urban Notables and Arab Nationalism: The Politics of Damascus 1860-1920, Cambridge University Press, Cambridge 2003, ISBN 978-0-521-53323-2, s. 91.
  2. a b c d McHugo J.: Syria. From the Great War to the Civil War. Londyn: Saqi Books, 2014, s. 67. ISBN 978-0-86356-753-7.
  3. Janusz Żebrowski, Dzieje Syrii od czasów najdawniejszych do współczesności, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2011, s. 168, ISBN 978-83-61203-75-9, OCLC 833859637.
  4. S. M. Moubayed, Steel & Silk. Men and Women who shaped Syria 1900-2000, Cune Press, 9781885942418, s. 193.