Grobowiec KV 11 w Dolinie Królów należący do Ramzesa III był wielokrotnie odwiedzany już od czasów starożytnych. Tematyka scen zdobiących jego ściany jest odmienna niż w innych grobowcach z Doliny Królów. Nazywany jest "grobem harfiarzy" ze względu na przedstawienia opublikowane i opisane w książce Jamesa Bruce`a, jednego z pierwszych badaczy tego monumentu.[1] Malowidła w grobowcu zostały uszkodzone przez kilka powodzi, spowodowanych przez ulewne deszcze jakie w 1769 roku nawiedziły Teby. Dalej położone części zostały wtedy zamknięte dla zwiedzających.

KV11
Grobowiec Ramzesa III
Ilustracja
Harfiarz z grobowca
Lokalizacja

Dolina Królów

Data odkrycia

znany od starożytności, otwarty w 1768

Odkrywca

James Bruce

Poprzedni:
KV10
Następny:
KV12

Opisany został po raz pierwszy przez angielskiego podróżnika Richarda Pococke w pierwszej połowie XVIII wieku, jednak pierwszy dokładny opis sporządził James Bruce w 1768. Wstępne naukowe opracowania wykonali najpierw francuscy uczeni, którzy przybyli tu wraz z Napoleonem, następnie między innymi J. F. Champollion, R. Lepsius, a w XIX wieku G. Lefebure.[1] W 1959 roku Egipska Służba Starożytności powierzyła udokumentowanie grobowca egiptologowi, dr. Tadeuszowi Andrzejewskiemu, który prowadził badania z ramienia Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego, jednak wkrótce po rozpoczęciu prac Andrzejewski zmarł. Dwadzieścia lat później kontynuowanie dokumentacji przekazano dr Markowi Marciniakowi.[2] Tym razem została ona niemalże ukończona, publikację uniemożliwił jednak wybuch stanu wojennego w Polsce. Od 2017 roku na terenie grobowca pracuje ekspedycja niemiecko z ramienia Uniwersytetu Humboldta oraz uniwersytetów egipskich w Luxorze and Qena. Poza dokumentacją prowadzone są także prace konserwatorskie.[3]

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Zsold Kiss (red.), 50 lat polskich wykopalisk w Egipcie i na Bliskim Wschodzie, Warszawa: PCMA, 1986
  2. Dolina Królów, Grobowiec Ramzesa III [online], pcma.uw.edu.pl [dostęp 2020-08-06].
  3. The Ramesses III (KV 11) Publication and Conservation project [online], ramesses-iiis Webseite! [dostęp 2020-08-06] (niem.).

Linki zewnętrzne edytuj

Footnotes edytuj