Wikipedia

Kalendarium historyczne Trzcianki

Trzcianka – dawniej „Hucisko”, wieś znajdująca się 7,5 km na północ od Łagowa, 2 km na południe od Klasztoru Świętokrzyskiego.

Nazwy lokalne miejscowości w dokumentach źródłowych
  • 1584 „Ucisko”, 1594 „Vcisko”, 1629 „Trzcianka” alias „Vczisko”, 1650 Hucisko, w Trzciance, 1651 Hucanie, Hucisczanie, 1652 „Huciszko” (Hucisko) seu Trzcianka, 1662 Trzcianka[1]
Położenie historyczne wsi

Kalendarium edytuj

  • 1576-82 opat Tomasz Polanowski lokuje wieś Hucisko (obecnie Trzcianka)[5][6]
  • 1594 wieś zostaje włączona do stołu konwentu świętokrzyskiego [7] jak Wólka Milanowska
  • 1629 klasztor świętokrzyski daje pobór od 1 kmiecia na 1/4 łana i 2 zagrodników z ogrodem[8]
  • 1650 wieś dalej należy do stołu konwentu[9]
  • 1650 konwent świętokrzyski daje pobór z 4 domów, od 1 kmiecia na 1/4 łanach i 2 zagrodników z ogrodem [10].
  • 1651 własność stołu konwentu. Są we wsi kmiecie, zagrodnicy chałupnicy. Wszyscy płacą czynsz Trzcianka-Ułęż Dolny i Górny na ś. Marcina (11 XI): kmiecie po 12 groszy zagrodnicy po 3 grosze, chałupnicy po 1 grosze.
Kmiecie dają po 6 mat, pańszczyzna i pomocne jak w Wólce Milanowskiej[11]
  • 1662 pogłówne pobierane od 59 mieszkańców[12]
  • 1787 liczy 27 mieszkańców[13]
  • 1819 wieś Trzcianka należy do stołu konwentu świętokrzyskiego[14]
  • 1827 we wsi było 16 domów, 108 mieszkańców[3]

Powinności dziesięcinne edytuj

Dziesięcina należy do klasztoru świętokrzyskiego

  • 1576-82 przy lokacji wsi opat, określając powinności poddanych, zobowiązuje ich do płacenia konwentowi za dziesięciny 20 grzywien rocznie [5][15]
  • 1652 dziesięcina snopowa należy do stołu konwentu[16]
  • 1819 dziesięcina zamieniona na pieniężną wynosi 22 florenów i należy do stołu konwentu[17]

Badania archeologiczne edytuj

W Trzciance odkryto i zarejestrowane 24 stacje żużla, z czego zbadano 2 stacje hutnicze. Na stacji „Trzcianka 1” znaleziono kilka ułamków ceramiki ręcznie lepionej, datowanych na okres wczesnych wpływów rzymskich.[18] [19]

Przypisy edytuj

  1. ↑ Kopertowska ↓, s. 58.
  2. ↑ Derwich ↓, s. [w:] Rejestr Skarbowy rok.1629 s.65.
  3. ↑ a b Derwich ↓, s. [w:] Tabela II 240.
  4. ↑ Derwrich ↓, s. [w:] ASK I/67 34.
  5. ↑ a b Paprocki ↓, s. 112.
  6. ↑ Gacki ↓, s. 87-88.
  7. ↑ Derwich ↓, s. Arch.Główne s.1907.
  8. ↑ Rejestr Skarbowy ↓, s. rok 1629 s.65.
  9. ↑ Derwich ↓, s. Arch.Główne s=1913,1917.
  10. ↑ Derwich ↓, s. Arch Główne Rejestry dziesięcinne 936 9-9v.
  11. ↑ Derwich ↓, s. Arch Główne Rejestry dziesięcinne s.10-10v, 15, 17.
  12. ↑ Derwich ↓, s. [w:]Arch.Skarbu Koronn. s.I/67 35.
  13. ↑ Derwich ↓, s. [w:] Spis I s. 398, spis II s.118.
  14. ↑ Derwich ↓, s. [w:] Akta Okupacyjne s.6v, 66-6v.
  15. ↑ Gacki ↓, s. 88.
  16. ↑ Derwich ↓, s. [w:] Arch.Głowne Rejestry dziesięcinne s.936 1, 2v.
  17. ↑ Derwich ↓, s. [w:] Akta Okupacyjne s.9v.
  18. ↑ Bielenin 1970 ↓, s. 107n.
  19. ↑ Bielenin 1992 ↓, s. 233.

Bibliografia edytuj

  • Danuta Kopertowska, Nazwy miejscowe województwa kieleckiego. Nazwy miast i wsi, nazwy części miast i wsi oraz nazwy alei, placów, ulic i osiedli mieszkaniowych, Warszawa-Kraków 1984.
  • Z. Guldon, L. Stępkowski, Z. Trawicka, Rejestr poborowy powiatu sandomierskiego z roku 1629, „Teki Archiwalne”, 21, Kraków 1989, s. 17-108, (skrót: Rejestr Skarbowy).
  • Marek Derwich, Materiały do słownika historyczno-geograficznego dóbr i dochodów dziesięcinnych benedyktyńskiego opactwa św. Krzyża na Łysej Górze do 1819 r., Wrocław: Pracownia Badań nad Dziejami Zakonów i Kongregacji Kościelnych (LARHCOR) w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, 2000, ISBN 83-904219-4-1.
  • Bartosz Paprocki, Herby rycerstwa polskiego przez Bartosza Paprockiego zebrane i wydane r. p. 1584, wyd. Kazimierza Józefa Turowskiego.
  • Józef Gacki, Benedyktyński klasztor na Łysej Górze, Wydawnictwo Jedność, Kielce: Benedyktyński klasztor na Łysej Górze, 2006, ISBN 83-7442-389-7.
  • Kazimierz Bielenin, Łysogórski rejon starożytnego i wczesnośredniowiecznego hutnictwa świętokrzyskiego, 1970, 106-117..
  • Kazimierz Bielenin, Starożytne górnictwo i hutnictwo żelaza w Górach Świętokrzyskich, Kielce 1992.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalendarium_historyczne_Trzcianki&oldid=59588591”