Wikipedia

Łagów

miasto w województwie świętokrzyskim

Łagów – miasto położone w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim. Siedziba urzędu gminy Łagów. Status miasta odzyskało z dniem 1 stycznia 2018[2].

Łagów
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Kościół parafialny w Łagowie
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

kielecki

Gmina

Łagów

Prawa miejskie

1375-1870, 2018

Burmistrz

Paweł Marwicki

Powierzchnia

8,22[1] km²

Populacja (2022)
• liczba ludności
• gęstość


1551[1]
189[1] os./km²

Strefa numeracyjna

(+48) 41

Kod pocztowy

26-025

Tablice rejestracyjne

TKI

Położenie na mapie gminy Łagów
Mapa konturowa gminy Łagów, w centrum znajduje się punkt z opisem „Łagów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Łagów”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Łagów”
Położenie na mapie powiatu kieleckiego
Mapa konturowa powiatu kieleckiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Łagów”
Ziemia50°46′36″N 21°05′06″E/50,776667 21,085000
TERC (TERYT)

2604074

SIMC

0247670

Urząd miejski
Iwańska 11
26-025 Łagów
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa
Fragment rynku z fontanną

Był miastem biskupstwa włocławskiego w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku[3]. W latach 1975–1998 Łagów administracyjnie należał do województwa kieleckiego.

PołożenieEdytuj

Łagów położony jest w Górach Świętokrzyskich, na wschodnim krańcu Padołu Kielecko-Łagowskiego. Na południe od Łagowa rozciąga się Pasmo Orłowińskie. W kierunku północno-zachodnim znajduje się Wał Małacentowski i Pasmo Bielińskie. Miasto przecina rzeka Łagowica.

Z historycznego punktu widzenia Łagów leży w Małopolsce, w ramach której położony jest w dawnej ziemi sandomierskiej[4].

Przez Łagów przebiega droga krajowa nr 74 z Kielc do Zamościa oraz droga wojewódzka nr 756 ze Starachowic do Stopnicy.

HistoriaEdytuj

Pierwsze wzmianki o Łagowie pojawiły się już w XI wieku. Jak podaje Jan Długosz w swoich kronikach, w 1086 r. Władysław Herman za wstawiennictwem żony Judyty podarował wieś kapitule kujawskiej, która urządziła w niej siedzibę kasztelana (prawdopodobnie istniał tu zamek, ale do dziś nie zachowały się żadne jego ślady. W odległości ok. 2,5 km od Łagowa na południowy wschód we wsi Nowy Staw znajduje się „wzgórze Zamczysko”. To właśnie na tym wzgórzu miała mieścić się dawna lokacja Łagowa. Lokalizacja zamku w tym miejscu jest wielce prawdopodobna, ponieważ wzgórze otoczone jest doliną rzeki, co mogło utrudnić zdobycie zamku). W 1375 r. królowa Polski i Węgier Elżbieta wydała w Sandomierzu przywilej zezwalający włodarzowi Łagowa bp. Zbylutowi na zamianę wsi w miasto. Przywilej ten został potwierdzony w 1390 r. przez Władysława Jagiełłę. W 1502 r. miejscowość doszczętnie spalili Tatarzy. W XV wieku miasto stało się znanym ośrodkiem rzemiosła, głównie garncarstwa. Wydobywane były tu rudy żelaza i ołowiu. W 1870 roku Łagów utracił prawa miejskie[5].

Przed rokiem 1836 dzierżawcą wójtostwa rządowego w Łagowie był Hilary Koczecki[6].

„Przewodnik Gospodarczy” z roku 1938 wymienia funkcjonujące tu instytucje i firmy usługowe[7]:

Podczas II wojny światowej wieś leżała w strefie przyfrontowej przyczółka baranowsko-sandomierskiego, ulegając tym samym znacznym zniszczeniom.

Zabytki i atrakcje turystyczneEdytuj

Rejestr zabytkówEdytuj

Do rejestru zabytków nieruchomych wpisane zostały obiekty[9]:

  • założenie urbanistyczne – śródmieście Łagowa (nr rej.: A.495 z 1.12.1956),
  • kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła z końca XV w. i XVI w. (nr rej.: A.406 z 16.10.1956 i z 21.06.1967),
  • cmentarz parafialny i kaplica z I połowy XIX w. (nr rej.: A.407/1-2 z 16.09.1972 i z 2.06.1992),
  • dom, Rynek 45, z 1890 r. (nr rej.: A.842 z 28.09.1979).

TurystykaEdytuj

Łagów jest punktem początkowym   niebieskiego szlaku turystycznego prowadzącego do Chęcin,   zielonego szlaku turystycznego prowadzącego do Nowej Słupi oraz   zielonego szlaku rowerowego prowadzącego przez tereny wokół wsi.

SportEdytuj

W miejscowości działa klub piłki nożnej ŁKS Łagów, założony w 1979 roku, występujący w sezonie 2022/23 rozgrywkach III ligi grupy IV. Zdobywca Regionalnego Pucharu Polski w sezonie 2021/22[10].

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ a b c Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2022 roku, Główny Urząd Statystyczny, 7 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-08].
  2. ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2017 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedzib władz niektórych gmin (Dz.U. z 2017 r. poz. 1427)
  3. ↑ Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku. ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 112.
  4. ↑ Sławomir Wróblewski, Zamki i dwory obronne województwa sandomierskiego w średniowieczu, Wydawnictwo GOLDRUK, Nowy Sącz 2006, ISBN 83-924034-5-2, s. 27.
  5. ↑ Postanowienie z 24 października (5 listopada) 1869 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 419
  6. ↑ Dziennik Urzędowy Województwa Augustowskiego 8/1836
  7. ↑ Przewodnik Gospodarczy Województw Kieleckiego, Krakowskiego i Śląskiego, Dąbrowsko-Śląskie Zakłady Drukarskie, Sosnowiec 1938
  8. ↑ J. Czarnocki, 1989. Klimenie Gór Świętokrzyskich, Prace PIG, CXXVII, Warszawa.
  9. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 15 lutego 2023, s. 27 [dostęp 2015-11-06].
  10. ↑ Telewizja Polska S.A, ŁKS Probudex Łagów wygrał okręgowy Puchar Polski, kielce.tvp.pl [dostęp 2022-08-21] (pol.).

BibliografiaEdytuj

  • Tadeusz Dybczyński, Przewodnik po Górach Świętokrzyskich, Warszawa 1912.
  • Ryszard Garus, Znakowane szlaki turystyczne woj. kieleckiego, Kielce 1983.

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Łagów&oldid=69072493”