Kamienica Pommersche Frauenhilfe w Szczecinie
Kamienica Pommersche Frauenhilfe – szczecińska kamienica, która w latach 1877–1944 stała przy dzisiejszym placu Grunwaldzkim (Kaiser-Wilhelm-Platz) na narożniku z ulicą Generała Ludomiła Rayskiego (Kronprinzenstraße). Kamienica uległa zniszczeniu w czasie II wojny światowej.
 Dzisiejsza ulica Rayskiego w 1900 r., kamienica po prawej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Kronprinzenstraße 30 |
| Typ budynku |
kamienica |
| Styl architektoniczny |
eklektyzm |
| Kondygnacje |
4 |
| Ukończenie budowy |
1877 |
| Zniszczono |
1944 |
| Pierwszy właściciel |
Hermann Schulz |
| Kolejni właściciele |
Pommersche Frauenhilfe |
Położenie na mapie Szczecina  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
 53°26′01,1″N 14°32′54,9″E/53,433639 14,548583
| |
Historia edytuj
Kamienica została zbudowana w 1877 r.[1] Pierwszym właścicielem budynku był Hermann Schulz, właściciel firmy dostawczej, który prowadził na parterze restaurację „Restaurant Hermann Schulz”[2]. Poza tym lokalem kamienicę zajmował fundusz założony przez Schulza, ubezpieczalnia i instytucja pomocy dla kobiet „Pommersche Frauenhilfe” (Pomorska Pomoc dla Kobiet). Z czasem całą kamienicę wykupiło „Pommersche Frauenhilfe”, które działało w niej aż do czasu zniszczenia budynku w jednym z bombardowań alianckich w 1944 r.[3]. Współcześnie w miejscu kamienicy znajduje się podwórze bloku przy placu Grunwaldzkim 3-4 i fragment boiska pobliskiego Centrum Mistrzostwa Sportowego.
Architektura edytuj
Kamienica była obiektem 4-kondygnacyjnym, narożnikowym. Elewacja od strony ulicy Rayskiego była 7-osiowa z ryzalitem w środkowej części. Przyziemie i parter ozdobiono boniowaniem. Okna na pierwszym piętrze po bokach ryzalitu ozdobiono trójkątnymi naczółkami, a w ryzalicie wykuszem z kolumnadą. Na drugim piętrze wszystkie okna udekorowano prostokątnymi naczółkami. Elewację na poziomie poddasza wyróżniała sztukateria umieszczona między niewielkimi okienkami. Fasadę od ulicy Rayskiego zwieńczono gzymsem, a ponad ryzalitem dodatkowo trójkątnym tympanonem z trzema sterczynami[4].
Część narożną budynku zaakcentowano wielokątną wieżą, której zwieńczenie stanowił taras i hełm w kształcie ściętego ostrosłupa z wiatrowskazem[4].
Od strony placu Grunwaldzkiego na całej długości fasady znajdował się ryzalit, w którym na wysokości pierwszego i drugiego piętra zaprojektowano balkony. Balkony zdobiły kolumny i murowane balustrady. Okna boniowanego parteru otrzymały zaokrąglenie w górnej części. Fasadę wieńczył tympanon podobny do tego nad ryzalitem od ulicy Rayskiego[4].
Ponieważ budynek nie stał w jednej linii z kamienicą Friedrich-Karl-Straße 12 (stojącą częściowo w miejscu dzisiejszego bloku plac Grunwaldzki 3-4), przestrzeń przed budynkiem wypełniono ogródkiem[5].
Przypisy edytuj
- ↑ 1877 – Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl [online], pomeranica.pl [dostęp 2023-12-07].
- ↑ Kaiser-Wilhelm-Platz - Die Pommersche Frauenhilfe, Kronprinzenstraße 30 - 1; -1935 - sedina.pl [online], sedina.home.pl [dostęp 2023-12-07].
- ↑ Paweł Ziatek, Pałacyk pomocy kobiecej przy Rayskiego • Historyczny Szczecin [online], Historyczny Szczecin, 4 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-07] (pol.).
- ↑ a b c Szczecin - Kronprinzenstraße 30 - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2023-12-07].
- ↑ Szczecin - Friedrich-Karl-Straße 12 - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2023-12-07].