Kamienica przy ulicy Psie Budy 14 we Wrocławiu
Kamienica przy ulicy Psie Budy – kamienica znajdująca się na ulicy Psie Budy 14 we Wrocławiu z zachowaną gotycką fasadą.
 nr rej. A/1564/4 z 15.03.1961[1]
| |
 Kamienica przy ulicy Psie Budy 14 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Styl architektoniczny |
gotyk |
| Kondygnacje |
trzy |
| Ważniejsze przebudowy |
1958–1961 |
Położenie na mapie Wrocławia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
| 51,109399°N 17,027479°E/51,109399 17,027479 | |
Historia i architektura kamienicy edytuj
Kamienica murowana z rodowodem średniowiecznym z zachowaną najstarszą XVI-wieczną elewacją wśród wszystkich kamienic przy ulicy Psie Budy. Trzykondygnacyjna kamienica ma nieregularne osie elewacji: na pierwszym piętrze jest trzyosiowa, na drugim dwuosiowa[2]. Na parterze z lewej strony umieszczono zachowany renesansowy portal z piaskowca, zamknięty pełnym łukiem, z niszami w węgarach i kanelowanymi pilastrami podtrzymującymi tryglifowe belkowanie z datą w kolejnych metopach „1568”[3]. Po prawej stronie, na środku, znajduje się otwór okienny[2]. Pierwszą i drugą kondygnację oddziela gzyms; powyżej znajdują się jedynie gzymsy podokienne, a okna otoczone są kamiennymi opaskami. Nad drugą kondygnacją znajduje się gotycko-renesansowy szczyt dwustrefowy, z pięcioma małymi trójkątnymi szczycikami (sterczynami[4]). Jest to jedyny zachowany tego typu szczyt we Wrocławiu; podobny szczyt miała niegdyś kamienica na pl. Nowym Targ 21 „Pod Złotą Gwiazdą”. W tylnej części kamienicy zachował się prostokątny renesansowy portal z nadświetlem częściowo rekonstruowany[2].
Po 1945 edytuj
Podczas działań wojennych w 1945 roku kamienica została zupełnie zniszczona, zachował się jedynie ściana frontowa. W latach 1958–1961 kamienica została odbudowana według projektu Stanisława Koziczuka[5]. W 2014 roku elewacja kamienicy została gruntownie odnowiona[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ a b c Harasimowicz 1997 ↓, s. 65.
- ↑ Łukaszewicz 2008 ↓, s. 75.
- ↑ Małachowicz 2019 ↓, s. 219.
- ↑ Eysymontt 2011 ↓, s. 279.
- ↑ Odnowiona kamienica z 2014 roku
Bibliografia edytuj
- Rafał Eysymontt, Jerzy Ilkosz, Agnieszka Tomaszewicz, Jadwiga Urbanik (red.): Leksykon architektury Wrocławia. Wrocław: Via Nova, 2011.
- Jan Harasimowicz (red.): Atlas architektury Wrocławia t. I. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1997. ISBN 83-7023-679-0.
- Edmund Małachowicz: Stare miasto we Wrocławiu. Wrocław: PWN, 1985.
- red. Piotr Łukaszewicz: Ikonografia Wrocławia. Wrocław: Muzeum Narodowe, 2008.