Kamieniołom Odra – czynna kopalnia odkrywkowa górnokredowych skał węglanowych pozyskiwanych do produkcji cementu, położona w północnej części miasta Opola w województwie opolskim.

Występują tu margle, wapienie margliste i iły margliste powstałe w morzu w turonie. Kamieniołom będący własnością Cementowni Odra S.A. składa się z dwóch wyrobisk: zamkniętego w 1963 r. Odra I (29,53 ha) i młodszego, czynnego Odra II[1]. Są one połączone podziemnym tunelem długości 220 m biegnącym pod ul. Luboszycką, którym biegnie kolej wąskotorowa wywożąca urobek z Odry II do Cementowni Odra[1][2]. W 2017 r. otwarto w wyrobisku Odra I ścieżkę dydaktyczną prezentującą jego walory geologiczne, skamieniałości kredowe i występujące tam zbiorowiska roślin oraz zwierząt współczesnych, w tym rzadkich i chronionych gatunków[1]. Wyrobisko Odra II to ostatni czynny kamieniołom skał węglanowych w Opolu. Eksploatacja na skalę przemysłową zaczęła się po drugiej wojnie światowej, choć pierwsze prace i odwierty odbyły się jeszcze w latach 30. XX w[potrzebny przypis]. Z tego wyrobiska pochodzi skamieniałość największego w Polsce amonita, mająca 118 cm średnicy[3]. W 2018 roku znaleziono kolejną muszle amonita, która według naukowców ważyła 300-400 kg.[4], jest to drugi co do wielkości amonit w Polsce.

Przypisy

edytuj
  1. a b c Yazykova i in. 2017 s. 120-123
  2. Mały A., 1991: Plan Opola w skali 1:20000. Eko-Graf, Wrocław.
  3. Kin & Niedźwiedzki
  4. Radio Opole, Niezwykłe odkrycie opolskich paleontologów. To drugi największ ... - Radio Opole [online], radio.opole.pl [dostęp 2019-08-13] (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • Kin A. & Niedźwiedzki R., 2012: First record of the puzosiine ammonite genus Pachydesmoceras from the Middle and Upper Turonian of Poland. Cretaceous Research, 33: 15-20.
  • Yazykova E., Bodzioch A., Cierkosz P., Gruntmejer K., Janecki P., Janowski R., Kardynał K., Kędzierski M., Konietzko-Meier D., Mazurek D., Niedźwiedzki R., Teschner E., 2017: Kiedy miasto było morzem. Historia geologiczna Opola. Wyd. Uniwersytet Opolski. 217 stron. ISBN 978-83-7395-777-0