Kaplica św. Anny w Ołomuńcu

Kaplica św. Anny – późnorenesansowa budowla sakralna, wznosząca się przy Placu Wacława (cz. Václavské náměsti), w centrum zabudowy wzgórza zamkowego w Ołomuńcu na Morawach. Kaplica św. Anny jest formalnie kościołem rektoralnym.

Kaplica św. Anny w Ołomuńcu
Kostel svaté Anny
kościół rektoralny
Ilustracja
Fasada
Państwo

 Czechy

Miejscowość

Ołomuniec

Wyznanie

katolickie

Kościół

greckokatolicki

Wezwanie

św. Anny

Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kaplica św. Anny w Ołomuńcu”
Ziemia49°35′52″N 17°15′43″E/49,597778 17,261944

Kaplica znajduje się w bezpośredniej bliskości północno-zachodniego narożnika katedry św. Wacława. Jądro kaplicy tworzy wczesnogotycka budowla sakralna, wzniesiona krótko po roku 1268 przez strzechę budowlaną związaną z katedrą i poświęcona pierwotnie św. Janowi Chrzcicielowi. Kaplica tego samego wezwania została później wybudowana w kompleksie sąsiedniego pałacu biskupiego.

Kaplica wzmiankowana była po raz pierwszy w roku 1349. Pierwotna kaplica została w okresie pomiędzy rokiem 1306 a 1349 przebudowana z przeznaczeniem na miejsce przechowywania cennego relikwiarza z ramieniem św. Anny. Relikwiarz ten ołomuniecka kapituła otrzymała po zamordowaniu tu (w areale sąsiedniej dziekanii) króla Wacława III.

W 1617 r. została ukończona przebudowa kaplicy w duchu manierystycznym. Przebudowa związana była m.in. z Bractwem św. Anny, które odnowiło w 1581 r. swą działalność przy kościele jezuitów. Bractwo osobiście wspierał ołomuniecki biskup i inicjator budowy nowego prezbiterium katedry św. Wacława – kardynał Franciszek Dietrichstein. Prace budowlane finansował ówczesny proboszcz kapituły i wikary generalny Marcin Wacław z Greifenthal.

Od drugiej połowy XVII w. kaplica była miejscem wyborów ołomunieckich biskupów i arcybiskupów (prawo swobodnego wyboru biskupów uzyskała kapituła ołomuniecka od króla Przemysła Ottokara I już w 1207 r.).

Podczas regotyzacji katedry św. Wacława w latach 1883-1892 kaplica została skrócona o całe pierwsze (południowe) przęsło. Na nowy fronton został przeniesiony pierwotny manierystyczny portal z herbem biskupa Dietrichsteina oraz marmurowy relief przedstawiający św. Annę Samotrzeć.

Bibliografia

edytuj
  • Olomouc. Turistický průvodce. Ediční rada Městského národního vẏboru v Olomouci, Olomouc 1974.
 
Detal fasady: marmurowy relief nad manierystycznym portalem