Franz von Dietrichstein

biskup ołomuniecki, kardynał

Franz von Dietrichstein, czes. František z Ditrichštejna (ur. 22 sierpnia 1570 w Madrycie, zm. 19 września 1636 w Brnie) – biskup ołomuniecki i kardynał w latach 1599–1636.

Franz von Dietrichstein
Kardynał prezbiter
Ilustracja
Herb duchownego Inopem me copia facit
Kraj działania

Czechy

Data i miejsce urodzenia

22 sierpnia 1570
Madryt

Data i miejsce śmierci

19 września 1636
Brno

Miejsce pochówku

Katedra św. Wacława w Ołomuńcu

Arcybiskup ołomuniecki
Okres sprawowania

1599–1636

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1597

Nominacja biskupia

26 maja 1599

Sakra biskupia

8 września 1599

Kreacja kardynalska

3 marca 1599
Klemens VIII

Kościół tytularny

San Silvestro in Capite (17 marca 1599)
Santa Maria in Trastevere (27 września 1623)

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

26 maja 1599

Konsekrator

Klemens VIII

Współkonsekratorzy

Camillo Borghese
Bonifacio Bevilacqua

Życiorys edytuj

Kształcił się w jezuickim konwikcie św. Bartłomieja w Pradze, a następnie w Collegium Germanicum w Rzymie. W 1591 został kanonikiem ołomunieckim, a rok później także wrocławskim. W 1592 papież Klemens VIII mianował go swoim podkomorzym. W 1594 cesarz Rudolf II nadał mu probostwo w Litomierzycach. W 1597 w Pradze został wyświęcony na księdza. 3 marca 1599 został kardynałem prezbiterem z tytułem San Silvestro in Capite, a później Santa Maria in Trastevere. 26 maja 1599 na życzenie papieża i cesarza kapituła ołomuniecka wybrała go na biskupa. Papież mianował go swoim legatem i wyświęcił na biskupa. Wkrótce przybył na Morawy i szybko nauczył się czeskiego. Stał się właścicielem zamku w Mikulovie i zainicjował dokończenie jego przebudowy już w stylu barokowym. W latach 1608–1611 występował jako przedstawiciel cesarza Rudolfa II w rokowaniach z jego bratem Maciejem. 23 maja 1611 koronował w Pradze cesarza Macieja na czeskiego króla. W swojej diecezji założył wiele klasztorów.

W latach 1602–1607 rozgorzał spór o obsadę probostwa w Opawie. Mieszczanie odmówili przyjęcia katolickiego proboszcza. Z inicjatywy Franza von Dietrichsteina konflikt zakończył się użyciem wojska. Przez 8 miesięcy żołnierze stacjonowali w mieście. W tym czasie usunięto ewangelickich duchownych, a mieszczan zmuszono do konwersji na katolicyzm lub emigracji.

Dzięki porozumieniu biskupa z Karolem Starszym z Žerotína Morawy nie przyłączyły się w 1618 r. do powstania stanów czeskich, stanowiącego (jak się później okazało) wstępny etap wojny trzydziestoletniej. Po zwycięstwie powstańców Dietrichstein został początkowo internowany w swoim pałacu w Brnie, a następnie wygnany z Moraw. Wyjechał początkowo do Mikulova, a następnie do Wiednia. Po klęsce powstańców w bitwie na Białej Górze zabiegał o niskie kary dla buntowników. W styczniu 1621 cesarz Ferdynand II mianował go gubernatorem Moraw. W 1622 doprowadził do ułaskawienia wszystkich skazanych na śmierć na Morawach. Równocześnie powiększył swój majątek wykupując skonfiskowane dobra powstańców. 26 marca 1624 Franz von Dietrichstein został podniesiony do stanu książęcego z prawem adopcji. Kardynał w 1631 przeniósł godność książęcą na swojego bratanka Maksymiliana. W roku 1635 otrzymał tytuł Protector Germaniae[1].

30 listopada 1624 polecił zamknąć wszystkie niekatolickie kościoły w swojej diecezji. 25 maja 1625 nakazał innowiercom nawrócić się na katolicyzm lub emigrować. W przypadku wyjazdu z kraju musieli on przekazać ¼ majątku na rzecz cesarskiej komory.

Franz von Dietrichstein zmarł w Brnie. W 1661 jego szczątki pochowano w nowej krypcie w katedrze Ołomuńcu.

Przypisy edytuj

  1. Dries Raeymakers: In the service of the dynasty: building a career in the Habsburg household, 1550–1650. W: Monarchy Transformed. Princes and Their Elites in Early Modern Western Europe. Robert von Friedeburg, John Morrill (red.). Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 264. ISBN 978-1-316-51024-7.

Bibliografia edytuj

  • Milan M. Buben, Encyklopedie českých a moravských sídelních biskupů, Praha 2000, s. 61–65.