Kaplica grobowa Załuskich i Newelskich

Kaplica grobowa w Wodyniach

Kaplica grobowa Załuskich i Newelskich – murowana kaplica grobowa wzniesiona w 1835 lub 1854 r.[1] dla rodziny Załuskich, następnie Newelskich. Budynek znajduje się w Wodyniach przy ul. Newelskiego. Ma kryptę grobową w podziemiach. Przy kaplicy znajdują się dwa nagrobki: Kazimierza Roszkowskiego oraz Jana Filipa Carosiego[1].

Kaplica grobowa Załuskich i Newelskich
Symbol zabytku nr rej. A-466
Ilustracja
Kaplica po przeprowadzonej konserwacji

(stan na 2018 r.)

Państwo

 Polska

Miejscowość

Wodynie

Typ budynku

kaplica grobowa

Pierwszy właściciel

Rodzina Załuskich

Kolejni właściciele

Rodzina Newelskich

Położenie na mapie gminy Wodynie
Mapa konturowa gminy Wodynie, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kaplica grobowa Załuskich i Newelskich”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kaplica grobowa Załuskich i Newelskich”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kaplica grobowa Załuskich i Newelskich”
Położenie na mapie powiatu siedleckiego
Mapa konturowa powiatu siedleckiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kaplica grobowa Załuskich i Newelskich”
Ziemia52°02′28,6″N 21°56′57,3″E/52,041278 21,949250

Całość w 1997 r. została wpisana do rejestru zabytków pod numerem A-466[2].

Budowa edytuj

Kaplica została wybudowana na planie prostokąta, jest zbudowana z czerwonej cegły, tynkowana z zewnętrza oraz w środku. Ma drzwi wejściowe dwuskrzydłowe, płycinowe z dekoracją snycerską w formie rozet i ćwieków. Nad drzwiami w północnej elewacji znajduje się odcinek gzymsu i półokrągły otwór okienny. Kaplica ma dach dwuspadowy kryty blachą cynkowaną. W skład wyposażenia kaplicy wchodzi m.in. XIX-wieczny ołtarz oraz epitafium Antoniego Załuskiego z roku 1854. [3]

Historia miejsca edytuj

Na miejscu obecnej kaplicy wcześniej znajdowały się dwa kościoły, a teren wokół nich był miejscem grzebalnym. Pierwszy z kościołów, wzniesiony przez Stefana Wodyńskiego w 1445 r. został spalony przez Szwedów w 1657 r. podczas potopu szwedzkiego. Następnie w tym samym miejscu za kadencji proboszcza ks. Krzysztofa Choińskiego, ok. 1661 r. zbudowany został nowy kościół, rozebrany po 115 latach z powodu zagrożenia zawaleniem[4].

Ostateczny, funkcjonujący do dziś kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Wodyniach został zbudowany w 1776 r. przy ul. Siedleckiej, zaś na miejscu nieistniejących budowli wzniesiona została kapliczka murowana, która służyła do celów sakralnych rodzinie Załuskich, następnie Newelskim. W 2015 r. nieformalna trzyosobowa grupa wyszła z inicjatywą o dofinansowanie z funduszy unijnych w celu rewitalizacji terenu wokół kaplicy. Wkrótce na skutek inicjatywy i aktywności społecznej teren wokół wraz z nagrobkami, jak i sama kaplica zostały poddane odnowie[4].

 
Relief na jednym z nagrobków przy kaplicy

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b WODYNIE - KAPLICA GROBOWA ZAŁUSKICH. Serwis: Siedlce, 12-07-2015. [dostęp 2017-11-16].
  2. [Zestawienie zabytków nieruchomych. Województwo mazowieckie] [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2017.
  3. Urząd Gminy Wodynie - Gminna Ewidencja Zabytków [online], wodynie.bipgmina.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
  4. a b Relacja z prac porządkowych na cmentarzu przy kaplicy Załuskich/Newelskich. Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Wodyńskiej, 12-07-2015. [dostęp 2017-11-16].