Karabin maszynowy Typ 98

Karabin maszynowy Typ 98, karabin maszynowy Typ 1 – japoński lotniczy karabin maszynowy kalibru 7,92 mm z okresu II wojny światowej, karabin był kopią niemieckiego MG 15.

Karabin maszynowy Typ 98 / Typ 1
Ilustracja
Oryginalny karabin maszynowy MG 15, wersja japońska zewnętrznie niewiele się różniła
Państwo

 Japonia

Rodzaj

lotniczy karabin maszynowy

Historia
Produkcja

1938–1945 (Typ 98 – Armia)
1941–1945 (Typ 1 – Marynarka)

Dane techniczne
Kaliber

7,92 mm

Nabój

7,92 x 57 mm Mauser

Magazynek

dwubębnowy, 75 nab.

Wymiary
Długość

1090 mm

Długość lufy

600 mm

Masa
broni

7,2 kg

Inne
Prędkość pocz. pocisku

785 m/s

Szybkostrzelność teoretyczna

1000–1500 strz./min

Nazwa edytuj

Do 1940 roku karabiny maszynowe do kalibru 11 mm używane przez Cesarską Armię Japońską nazywane były kikan juu (dosłownie – „karabin maszynowy”)[1], dalsze oznaczenie, w tym przypadku „Typ 98” oznaczało według kalendarza japońskiego rok wprowadzenia do służby 2598 (1938 według kalendarza gregoriańskiego). W 1940 wprowadzono nowy system oznaczeń, karabiny maszynowe do kalibru 11 mm otrzymały oznaczenie te będące skrótem od kana teppou (dosłownie „karabin”) oraz shikki – numer kolejny, typ[2].

W Cesarskiej Marynarce Wojennej wszystkie automatyczne karabiny i działka lotnicze bez względu na ich kaliber określane były mianem kijuu (skrót od kikan juu' czy „karabin maszynowy”), dalsze oznaczenie podobnie jak w przypadku uzbrojenia Armii oznaczało rok wprowadzenia do służby i pokazywało dwie ostatnie cyfry roku według kalendarza japońskiego[3]. W przypadku wprowadzenia modyfikacji w wyniku których powstał nowy model tej samej broni otrzymywała ona oznaczenie gata („model”), mniejsze modyfikacje w ramach tego samego modelu oznaczane były słowem kai (kaizo – „modyfikacja”, „zmiana”), na przykład oznaczenie 97 shiki 3 gata kai 2 jest tłumaczone jako „Typ 97, model 3, druga modyfikacja”[3].

Historia edytuj

W 1938 roku Armia zakupiła licencją na produkcję niemieckich karabinów maszynowych MG 15 i MG 17 z zamiarem wprowadzenia ich do produkcji jako ruchome (MG 15) i stałe (MG 17) lotnicze karabiny maszynowe[4]. Przy wprowadzaniu karabinów do produkcji natrafiono na problemy z wytworzeniem odpowiednio wytrzymałych sprężyn mogących wytrzymać długą serię z karabinu i ostatecznie do produkcji wszedł tylko ręcznie obsługiwany MG 15 jako „Typ 98”[4]. Ten sam karabin został w 1941 roku przyjęty do służby przez Marynarkę Wojenną gdzie otrzymał oznaczenie „Typ 1”[4].

Początkowo broń dla Armii produkowana była w Fabryce Zbrojeniowej Armii w Nagoja, a karabiny Marynarki w fabrykach w Tagajou i Yokosuce[4][5]. Karabiny Armii i Marynarki różniły się od siebie tylko szczegółami konstrukcyjnymi, karabiny marynarki miały drugą rączkę z przodu pod zamkiem, były dodatkowo lakierowane i wybijano na nich znak kotwicy[6]. W trakcie wojny, w ramach unikatowej dla Marynarki i Armii kooperacji (w Japonii te dwie służby tradycyjnie zawsze rywalizowały ze sobą i zazwyczaj nie dzieliły tego samego uzbrojenia) zarówno karabiny Armii jak i Marynarki były produkowane w zakładach zbrojeniowych w Nagoja i po pewnym czasie różnice pomiędzy karabinami produkowanymi dla Armii i Marynarki prawie całkowicie zanikły[5]. Jedyną różnicą pozostało to, że karabiny Marynarki produkowane w Nagoi nadal miały wybijany znak kotwicy, w tej wersji znane były jako „Typ 1, model 1”[5]. Pod koniec wojny także karabiny produkowane dla Armii znane były jako „Typ 1” ale nie były one nigdy oznaczane znakiem kotwicy[5].

Opis konstrukcji edytuj

Karabin maszynowy Typ 98 (Typ 1) był samoczynnym, lotniczym karabinem maszynowym z zasadą działania opartą na krótkim odrzucie lufy[4][5]. Karabin używał amunicji 7,92 x 57 mm Mauser zasilanej z 75-nabojowego magazynka siodłowego[4][5].

Szybkostrzelność teoretyczna wynosiła 1000–1500 strzałów na minutę, prędkość początkowa pocisku wynosiła 785 m/s, a skuteczny zasięg broni wynosił około 600 metrów[4][5][7].

Przypisy edytuj

  1. Robert C. Mikesh: Japanese Aircraft Equipment 1940–1945. s. 114.
  2. Robert C. Mikesh: Japanese Aircraft Equipment 1940–1945. s. 115.
  3. a b Robert C. Mikesh: Japanese Aircraft Equipment 1940–1945. s. 126.
  4. a b c d e f g Robert C. Mikesh: Japanese Aircraft Equipment 1940–1945. s. 117.
  5. a b c d e f g Robert C. Mikesh: Japanese Aircraft Equipment 1940–1945. s. 128.
  6. Robert C. Mikesh: Japanese Aircraft Equipment 1940–1945. s. 127.
  7. René J. Francillon: Japanese Aircraft of the Pacific War. s. 527.

Bibliografia edytuj