Karzeł Wolarza II
Karzeł Wolarza II – karłowata galaktyka sferoidalna, znajdująca się w gwiazdozbiorze Wolarza, odkryta w 2007 roku dzięki danym z projektu Sloan Digital Sky Survey[3]. Galaktyka oddalona jest około 42 kpc od Słońca i porusza się względem niego z prędkością 120 km/s[3][4]. Jej klasyfikacja jako karłowatej galaktyki sferycznej oznacza, że posiada kulisty kształt, a jej efektywny promień wynosi około 51 pc[2][a].
| Odkrywca |
S.M. Walsh, H. Jerjen, B. Willman |
|---|---|
| Data odkrycia |
2007 |
| Dane obserwacyjne (J2000) | |
| Gwiazdozbiór | |
| Typ | |
| Rektascensja |
13h 58m 00s[1] |
| Deklinacja |
+12° 51′ 00″[1] |
| Odległość | |
| Rozmiary kątowe |
8,0+2,2−2,8'[2] |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Jasność absolutna | |
| Alternatywne oznaczenia | |
| Boötes II | |
Karzeł Wolarza II jest jednym z najmniejszych i najsłabszych[b] satelitów Drogi Mlecznej – jej jasność jest około 1000 razy większa od słonecznej (wielkość gwiazdowa około -2,7), co jest jasnością o wiele mniejszą od jasności większości gromad kulistych[2]. Pomimo tego masa tej galaktyki jest spora, stosunek masy do światła jest większy niż 100[5].
Gwiezdna populacja Karła Wolarza II składa się głównie z umiarkowanie starych gwiazd, uformowanych 10-12 miliardów lat temu[4]. Metaliczność takich starych gwiazd jest niska, na poziomie [Fe/H] = −1,8, co oznacza, że zawierają co najmniej 80 razy mniej ciężkich pierwiastków niż Słońce[5][4]. Obecnie w galaktyce nie przebiegają procesy formowania się gwiazd. Dotychczasowe pomiary nie wykryły w niej wolnego wodoru – górny limit wynosi jedynie 86 mas Słońca[6].
Karzeł Wolarza II jest położony zaledwie 1,5 stopnia (~1,6 kpc) od innej galaktyki karłowatej – Karła Wolarza I, ale fizyczny związek między nimi jest mało prawdopodobny, gdyż poruszają się w przeciwnych kierunkach w stosunku do Drogi Mlecznej. Ich względna prędkość, około 200 km/s, jest zbyt duża. Bardziej prawdopodobna jest ich zależność od Strumienia Strzelca, a co za tym idzie od eliptycznej galaktyki karłowatej Strzelca (SagDEG). Karzeł Wolarza II może być zarówno satelitą galaktyki SagDEG, jak i gromadą gwiazd oderwaną od głównej galaktyki 4–7 miliardów lat temu[4].
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Karzeł Wolarza II w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d Nicolas F. Martin, de Jong, Jelte T.A.; Rix, Hans-Walter. A Comprehensive Maximum Likelihood Analysis of the Structural Properties of Faint Milky Way Satellites. „The Astrophysical Journal”. 684, s. 1075–1092, 2008. DOI: 10.1086/590336. (ang.).
- ↑ a b c S.M. Walsh, H. Jerjen, B. Willman. Pair of Boötes: A New Milky Way Satellite. „The Astrophysical Journal Letters”. 662, s. L83–L86, 2007. DOI: 10.1086/519684. (ang.).
- ↑ a b c d Andreas Koch, Wilkinson, Mark I.; Kleyna, Jan T. et al.. A Spectroscopic Confirmation of the Bootes II Dwarf Spheroidal. „The Astrophysical Journal”. 690, s. 453–462, 2009. DOI: 10.1088/0004-637X/690/1/453.
- ↑ a b c S.M. Walsh, Willman, B.; Sand, D. et al.. Boötes II ReBoöted: An MMT/MegaCam Study of an Ultrafaint Milky Way Satellite. „The Astrophysical Journal”. 688, s. 245–253, 2008. DOI: 10.1086/592076.
- ↑ Jana Grcevich, Putman, Mary E.. H I in Local Group Dwarf Galaxies and Stripping by the Galactic Halo. „The Astrophysical Journal”. 696, s. 385–395, 2009. DOI: 10.1088/0004-637X/696/1/385.