Katedra Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Dili
Katedra Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Dili[1] (port. Catedral da Imaculada Conceição) – rzymskokatolicka świątynia (katedra) będąca siedzibą archidiecezji Dili, znajdująca się w stolicy Timoru Wschodniego, Dili.
,_2023_(03).jpg) Katedra w Dili w 2023 roku | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Archidiecezja | |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Timoru Wschodniego  | |||||||||
Położenie na mapie Azji  | |||||||||
 8°33′30″S 125°34′03″E/-8,558333 125,567500
| |||||||||
Historia
edytuj
Pierwsza katedra w mieście Dili będącym stolicą Timoru Portugalskiego została wzniesiona w latach 1933–1937 w miejscu kościoła wybudowanego w latach 70. XIX wieku[2]. Neoklasycystyczna budowla z dwiema wieżami i efektowną fasadą zdobioną łukami została zniszczona podczas II wojny światowej przez Japończyków, a od 1955 roku – po przeprowadzonej rozbudowie – funkcje katedry pełnił kościół Santo António de Motael[2].
Planowanie budowy nowej katedry rozpoczęto w 1984 roku[3]. 2 listopada 1988 roku budynek uroczyście otwarto z udziałem m.in. prezydenta Indonezji, Suharto, pierwszej damy, Siti Hartinah, biskupa administratora apostolskiego Dili, Carlosa Filipe Ximenesa Belo oraz ambasadorów Arabii Saudyjskiej, Nigerii, Filipin, Iraku, Wenezueli, Czechosłowacji i Tunezji[3]. Położona na działce o powierzchni 10 tys. m², mierząca 1800 m² powierzchni użytkowej i mogąca pomieścić do 2000 osób katedra była w chwili inauguracji największą świątynią katolicką w Azji Południowo-Wschodniej[3]. Budynek otaczają posągi nawiązujące do Placu Świętego Piotra w Watykanie[4]. Inwestycja była jednym z sześciu projektów rozwojowych oddanych w tym okresie do użytku na terenie okupowanej wówczas przez Indonezję prowincji Timor Wschodni i sfinansowana została m.in. z funduszy indonezyjskiej armii (235 tys. dolarów), środków rządu centralnego, rządu prowincji oraz datków społeczności katolików w Indonezji (381 tys. dolarów)[3].
,_2023_(01).jpg)
W październiku 1989 roku podczas swojej podróży apostolskiej do Korei Południowej, Indonezji i Mauritiusa konsekracji świątyni dokonał papież Jan Paweł II[5]. Trzeciego „otwarcia” katedry dokonał 8 grudnia 1989 roku biskup Carlos Filipe Ximenes Belo, odprawiając w niej pierwszą mszę świętą[5].
Budowla odegrała ważną rolę w walce o niepodległość Timoru Wschodniego oraz w późniejszym życiu politycznym i społecznym kraju[4]. Katoliccy duchowni, w tym biskup Belo, nawoływali do udziału w referendum w 1999 roku, czego następstwem było uzyskanie niepodległości w 2002 roku[4][6]. 27 kwietnia tego roku w katedrze powitano figurę Matki Bożej Fatimskiej, patronki Timoru Wschodniego, która następnie przez trzy tygodnie peregrynowała po kraju, uświetniając uroczystości niepodległościowe[7]. Gdy pod koniec kwietnia 2006 roku w kraju wybuchł kryzys, część uchodźców znalazła schronienie w dilijskiej katedrze[8].
Na początku XXI wieku katedra została wyremontowana, a jej ponowne poświęcenie przez biskupa Dili Alberto Ricardo da Silvę miało miejsce 8 grudnia 2009 roku[4].
Galeria
edytuj-
Tablica pamiątkowa z 2009 roku (2023) -
Wnętrze katedry (2020) -
Ołtarz główny i ołtarze boczne (2023) -
Jeden z witraży (2006)
,_2023_(06).jpg)
.jpg)
,_2023_(02).jpg)
Przypisy
edytuj- ↑ Jan Wasilewski. Mały kraj dzielnych ludzi. „Poznaj Świat”. 9/2012, s. 54, 2012. ISSN 0032-6143. OCLC 5626720. (pol.).
- ↑ a b Flávio Miranda, Isabel Boavida: Património Arquitetónico de Origem Portuguesa de Díli / Patrimoniu Arquitetoniku Origem Portuguesa Dili nian / Architectural Heritage of Portuguese Origins of Dili. Dili: Secretaria de Estado do Turismo, Arte e Cultura Timor-Leste, 2015. ISBN 978-989-20-6020-0. (port. • tetum • ang.).
- ↑ a b c d SOEHARTO INAUGURATES NEW CATHEDRAL AND OTHER DEVELOPMENT PROJECTS. ucanews.com, 1988-11-09. [dostęp 2023-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ a b c d IMMACULATE CONCEPTION CATHEDRAL. [w:] Timor Tourism [on-line]. [dostęp 2023-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-14)]. (ang.).
- ↑ a b DILI CATHEDRAL OPENED FOR USE ON FEAST OF IMMACULATE CONCEPTION. ucanews.com, 1989-12-27. [dostęp 2023-10-19]. (ang.).
- ↑ Bishop Belo: Without Humility, Conflicts Will Arise. [w:] Suara Timor Lorosae via Media Monitoring [on-line]. gov.east-timor.org, 2001-04-16. [dostęp 2023-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-09)]. (ang.).
- ↑ Bishop Belo Taking Home Replica of Our Lady of Fatima [online], www.etan.org [dostęp 2023-10-19].
- ↑ 65,000 displaced persons in East Timor taking refuge in Catholic centers [online], Catholic News Agency, 4 czerwca 2006 [dostęp 2023-10-19] (ang.).