Kazimierz Durkacz
Kazimierz Piotr Durkacz (ur. 14 stycznia 1919[1] w Drohobyczu, zm. 14 lipca 2014[2]) – polski lekarz stomatolog, działacz emigracyjny.
Data i miejsce urodzenia |
14 stycznia 1919 |
---|---|
Data śmierci |
14 lipca 2014 |
doktor nauk medycznych | |
Specjalność: stomatologia | |
Doktorat | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujW 1936 rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, po wybuchu II wojny światowej ochotniczo wstąpił w szeregi Wojska Polskiego. Po agresji ZSRR na Polskę jego zgrupowanie przedostało się na Węgry, gdzie żołnierze zostali internowani w obozie przejściowym. Dzięki pomocy miejscowej ludności udało mu się zbiec i przedostać przez Jugosławię do Francji. Wstąpił tam w szeregi Wojska Polskiego, z którym kilka tygodni później po wkroczeniu wojsk hitlerowskich został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Początkowo przebywał w Anglii, następnie jego jednostka została zakwaterowana w Szkocji do ochrony wybrzeża, ponieważ Brytyjczycy obawiali się inwazji III Rzeszy z morza[3]. Jego wspomnienia wojenne ukazały się w zbiorze The Lion and the Eagle: Reminiscences of Polish Second World War Veterans in Scotland pod redakcją Diany M. Henderson (Dunfermline 2001)[4].
W 1941 otrzymał pozwolenie na kontynuację studiów na Polskim Wydziale Lekarskim na Uniwersytecie w Edynburgu, dyplom lekarza otrzymał w 1943. Pozostał w Edynburgu po wojnie[5], rezygnując z planów powrotu do Polski z uwagi na zmiany ustrojowe po korespondencji z rodzicami[6]. Od 1945 pracował na uczelni jako asystent w Katedrze Stomatologii, w 1946 obronił doktorat (dysertacja The Congenital Absence of Teeth with Special Reference to Traumatic Anodontia[7]). W 1947 został starszym asystentem, od 1948 przez rok prowadził wykłady ze stomatologii. W 1951 uzyskał tytuł lekarza stomatologa (L.D.S, R.C.S), dzięki któremu rozpoczął prywatną praktykę lekarską. Od 1962 członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie[8]. Działał też w szkockim oddziale Polskiego Towarzystwa Medycznego, w którym przez wiele lat pełnił funkcję sekretarza zarządu[9]. W 1962 współpracował blisko ze Stanisławem Mglejem w pracach organizacyjnych Okręgowej Komisji Wyborczej w Edynburgu w czasie wyborów emigracyjnej Rady Rzeczypospolitej Polskiej[10]. Brał udział w zbiórkach społecznych dla polskich instytucji emigracyjnych[11].
Cieszył się opinią wiodącego praktyka-stomatologa w Edynburgu[3]. Jednym z jego pacjentów był poeta George Bruce, który dedykował mu utwór Why the Poet makes Poems[12].
W 2006 za działalność polonijną w Wielkiej Brytanii został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[13]. W czerwcu tego samego roku z okazji jubileuszu 65-lecia Polskiego Wydziału Lekarskiego jako ostatni żyjący absolwent pierwszego rocznika otrzymał wyróżnienie od władz Edynburga i pamiątkowy medal Uniwersytetu Edynburskiego[14].
Był żonaty z Janiną Elżbietą z Koperskich, I voto O'Dwyer (1924–1994), lekarką[15].
Przypisy
edytuj- ↑ The Lion and the Eagle: Reminiscences of Polish Second World War Veterans in Scotland (pod red. Diany M. Henderson), Dunfermline 2001, s. 48 (błędny rok urodzenia: 1909).
- ↑ Obituaries, „University of Edinburgh Journal”, vol. 47, nr 1, czerwiec 2015, s. 67.
- ↑ a b Błażej Marczak "The Neighbours" PH Museum 12.12.2012.
- ↑ Michał Adam Palacz, The Polish School of Medicine at the University of Edinburgh (1941-1949). A case study in the transnational history of Polish wartime migration to Great Britain, Edinburgh 2015, s. 38
- ↑ Witold Lisowski, Wychowankowie Polskiego Wydziału Lekarskiego w Edynburgu (1940-1948), część V, „Skalpel. Pismo Wojskowej Izby Lekarskiej w Warszawie”, 2008, nr 4] (dostęp: 10 kwietnia 2019).
- ↑ Palacz, The Polish School..., dz. cyt., s. 185.
- ↑ archiwum "Edinburgh Medicine Journal" (dostęp: 10 kwietnia 2019).
- ↑ Wybór członków Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, Polskie Towarzystwo Naukowe na Ojczyźnie s. 61. docplayer.pl. [dostęp 2019-04-08].
- ↑ Palacz, The Polish School..., dz. cyt., s. 216.
- ↑ Wyborcze pierwiosnki, „Myśl Polska”, nr 8, 15 kwietnia 1962, s. 4.
- ↑ „Gazeta Niedzielna” (Londyn), nr 3, 20 stycznia 1952, s. 5.
- ↑ Poems for Saint Andrew’s Day: Bruce & Neill & Thomson, zocalopoets.com, 30 listopada 2014 (dostęp: 10 kwietnia 2019).
- ↑ "Monitor Polski", 2007, nr 12 poz. 115 (dostęp: 10 kwietnia 2019).
- ↑ 65 lat polskiej szkoły medycznej przy uniwersytecie w Edynburgu (dostęp: 10 kwietnia 2019); Polish School of Medicine anniversary, „Edit Magazine. The University of Edingurgh”, Winter 2007, s. 7.
- ↑ prabook.com (dostęp: 10 kwietnia 2019); Palacz, The Polish School..., dz. cyt., s. 326.
Bibliografia
edytuj- Michał Adam Palacz, The Polish School of Medicine at the University of Edinburgh (1941-1949). A case study in the transnational history of Polish wartime migration to Great Britain, Edinburgh 2015 (rozprawa doktorska, dostęp: 10 kwietnia 2019)