Kazimierz Wasiłowski
Kazimierz Wasiłowski ps. Korwin (ur. 14 października 1921 r. w Warszawie – poległ w powstaniu warszawskim 31 sierpnia 1944 r. na ul. Bielańskiej) – żołnierz AK, batalion „Zośka”, kompania „Rudy”, pluton „Sad”, „Broda 53” (leg. Nr B/310, wystawiona 15 sierpnia 1944 przez dowództwo AK, Zgrupowania „Radosław”, podpisana przez kpt. Jana Kajusa Andrzejewskiego) – pośmiertnie awansowany do stopnia sierżanta, dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych[1].
 plutonowy
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Młodość edytuj
Urodził się 14 października 1921 roku. Syn Stanisława Wasiłowskiego (ekonomisty) i Joanny z Szaniawskich – wnuczki powstańca 1863 roku, Dominika Szaniawskiego, zesłanego na syberyjską katorgę. Młodszą, rodzoną siostrą Kazimierza jest Maria z Wasiłowskich Podlasiecka. Był uczniem prywatnej Szkoły Powszechnej Towarzystwa Ziemi Mazowieckiej w Warszawie, następnie Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Reja. Konspiracyjną maturę typu matematyczno-fizycznego uzyskał w tej szkole w 1942 roku.
Jego pasją było lotnictwo. 16 marca 1939 roku ukończył, z wynikiem dobrym, teoretyczny kurs szybowcowy Aeroklubu Warszawskiego (świadectwo Nr 93) i został wyznaczony na kurs szybowcowy w Ustianowej, w którym uczestniczył.
Okupacja niemiecka edytuj
W sierpniu 1940 roku zatrudniony został w Zakładach Mechanicznych M. A. Szyllera w charakterze ucznia warsztatowego. Od września 1940 r. w Składnicy Papierniczej Wojciechowski, Ostrowski i Ska. Jednocześnie rozpoczął naukę na Prywatnych Kursach Budowy Maszyn i Elektrotechniki Towarzystwa Kursów Technicznych w Warszawie, ul. Mokotowska 6. (leg. Nr 70). Po ich ukończeniu kontynuował naukę w Państwowej Szkole Budowy Maszyn II stopnia (ul. Mokotowska 4/6). Do pracy podziemnej wprowadził go kuzyn i przyjaciel – Witold Morawski (ps. Witold, Witold Czarny).
Powstanie warszawskie edytuj
Przebył cały szlak bojowy batalionu „Zośka” od Woli przez Starówkę do próby przebicia się oddziałów do Śródmieścia. Był w obsłudze cekaemu. Przed ostatnią akcją przeczuł śmierć. Oddał swój portfel ze wszystkimi dokumentami Stanisławowi Lechmirowiczowi ps. Czart. W ten sposób chciał zabezpieczyć rodzinę przed represjami okupanta. Opisuje to, przejęty sytuacją, Czart w Pamiętnikach Żołnierzy Baonu „Zośka” (s. 365). Portfel ten dotarł do rodziców Kazimierza Wasiłowskiego. Przekazał go Witold Morawski po przepłynięciu Wisły. Swoje i jego dokumenty, w obawie przed zamoczeniem, przywiązał do głowy. Tę dramatyczną przeprawę wpław przez rzekę opisuje Norman Davies w książce Powstanie ’44 (s. 519-520). Przeczucie się spełniło. Kazimierz Wasiłowski poległ 31 sierpnia 1944 roku podczas próby przebicia do Śródmieścia, idąc w osłonie dowódcy – kpt. Jana Kajusa Andrzejewskiego.
Ciało Jana Kajusa Andrzejewskiego oraz rannych i poległych żołnierzy jego osłony, w tym Kazimierza Wasiłowskiego ps. Korwin zostały złożone na stosie z drzwi i framug okiennych i spalone na podwórku kamienic ul. Bielańskiej 3. Po wojnie prochy przeniesione zostały, we wspólnej urnie, początkowo do prowizorycznego cmentarza w Parku Krasińskich, a następnie do Kwatery Żołnierzy batalionu „Zośka” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A20-5-13)[2]. Pośmiertnie odznaczony Warszawskim Krzyżem Powstańczym.
Na ścianie bloku przy ul. Bielańskiej 3 umieszczona jest pamiątkowa tablica.
W 2017 roku ukazała się biografia autorstwa Marii Podlasieckiej i Leszka S. Zakrzewskiego pt. Kazimierz Wasiłowski „Korwin” żołnierz Batalionu AK „Zośka” : rozmowa o czasach i środowisku.
Przypisy edytuj
- ↑ Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion „Zośka”. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990, s. 725. ISBN 83-06-01851-6.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
Bibliografia edytuj
- Maria Podlasiecka, Leszek S. Zakrzewski, Kazimierz Wasiłowski "Korwin" żołnierz Batalionu AK "Zośka" : rozmowa o czasach i środowisku, Warszawa 2017 (ISBN 978-83-942892-1-8).
- Stanisław Konarski, Mirosław Ornowski, Szkoła im. Mikołaja Reja w Warszawie, Koło Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. M. Reja, Warszawa 1993, s. 145, 333, 421.
- Stanisław Podlewski, Przemarsz przez piekło, PAX, Warszawa 1971, s. 499.
- Pamiętniki żołnierzy baonu „Zośka”. Powstanie Warszawskie, Nasza Księgarnia 1957, s. 151, 152, 365.
- Szare Szeregi, Harcerze 1939-1945, pod red. Jerzego Jabrzemskiego, Tom III, PWN, Warszawa 1988, s. 209.
- Anna Borkiewicz-Celińska, Batalion „Zośka”, PIW, Warszawa 1990; fot. 185, s. 544, 725.
- Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, t. 6, Warszawa 2004, s. 626.