Klasztor Bernardynów w Iwiu
Klasztor Bernardynów w Iwiu – dawny bernardyński klasztor w Iwiu, utworzony w 1631 przez wojewodę mścisławskiego Mikołaja Kiszkę przy istniejącym od XV w. kościele św. św. Piotra i Pawła. Zniszczony w czasie wojny polsko-rosyjskiej w 1656, odbudowany w 1760, istniał do 1858, gdy władze carskie zdecydowały o jego kasacji. Kościół klasztorny pozostawał czynny jako parafialny.
 nr rej. 412Г000286
| |
.jpg) Widok ogólny kościoła klasztornego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Kościół | |
| Właściciel | |
| Klauzura |
nie |
| Typ zakonu |
męski |
| Obiekty sakralne | |
| Kościół |
Kościół św. św. Piotra i Pawła |
| Fundator |
Mikołaj Kiszka |
| Styl | |
| Data budowy |
XV w. (kościół), 1631 (klasztor), 1760 (przebudowa) |
| Data zamknięcia |
1858 |
Położenie na mapie Białorusi  | |
 53°55′57″N 25°46′51″E/53,932556 25,780889
| |
Historia edytuj
Kościół św. św. Piotra i Pawła funkcjonował w Iwiu od XV stulecia. W 1631 Mikołaj Kiszka, wojewoda mścisławski, sprowadził do miasta bernardynów i ufundował na ich potrzeby wzniesione ok. 1633 budynki klasztorne przy tejże świątyni. Cały kompleks przetrwał do 1656, gdy w czasie wojny polsko-rosyjskiej został zniszczony[1]. Bernardyni prowadzili w Iwiu, na terenie klasztoru, szkołę retoryki i bibliotekę teologiczną[2]. W 1760 dokonano przebudowy zrujnowanych obiektów klasztornych w stylu późnego baroku, w XIX w. do bryły kościoła klasztornego dostawiono kaplicę. Klasztor zakończył działalność w 1858, skasowany przez władze carskie[1]. Kościół pozostał czynny jako parafialny i nigdy nie był zamykany[1].
Architektura edytuj
Kościół klasztorny zbudowany został na planie prostokąta, posiada trzy nawy. Fasada świątyni jest dwukondygnacyjna, obydwa poziomy rozdziela gzyms. O ile dolna kondygnacja zdobiona jest jedynie portalem wejściowym i pilastrami, o tyle w części górnej znajduje się bogaty parawanowy szczyt. Częścią elewacji są również dwie flankujące ją dwukondygnacyjne wieże. Wieże (nieobecne w starszym kościele, przed 1760[3]) kryte są barokowymi hełmami i dekorowane wąskimi pilastrami oraz krzywolinijne gzymsy. Otwory okienne mają kształt półkolisty. Prezbiterium kościoła jest niższe od pozostałych części, zamknięte trójbocznie. Zarówno prezbiterium, jak i wszystkie nawy kryte są sklepieniami krzyżowymi[1]. Kościół jest orientowany, od strony zachodniej znajduje się chór muzyczny[3]. Pierwotnie znajdował się w nim drewniany ołtarz wykonany w 1621, także z fundacji Kiszki,
Dawne budynki klasztorne zachowały się jedynie częściowo, z pierwotnego czworoboku przetrwało skrzydło zachodnie i część wschodniego, dekorowane gzymsem i pilastrami. We wnętrzu budynku znajduje się siedemnastowieczny piec kaflowy[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e Grzegorz Rąkowski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, Warszawa: Burchard Edition, 1997, s. 89, ISBN 83-904446-9-0, OCLC 835719268.
- ↑ I. Sliunkowa, Monastyri wostocznoj i zapadnoj tradicij. Nasledije architiektury Biełarusi, Progress-Tradicija, Moskwa 2002, ISBN 5-89826-093-5, s.233
- ↑ a b I. Sliunkowa, Monastyri wostocznoj i zapadnoj tradicij. Nasledije architiektury Biełarusi, Progress-Tradicija, Moskwa 2002, ISBN 5-89826-093-5, s.224