Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Boleminie
Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła – katolicki kościół filialny (parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Deszcznie) znajdujący się w Boleminie (powiat gorzowski) przy drodze lokalnej od szosy nr 22 do Płonicy (bezpośrednio przy granicy tych dwóch wsi). Obiekt stanowi pamiątkę osadnictwa na błotach nadwarciańskich.
KOK-I-627/63 z dnia 18.02.1963 oraz 80 z 2.11.1976 | |||||||
kościół filialny | |||||||
Widok od strony drogi | |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
Miejscowość | |||||||
Wyznanie | |||||||
Kościół | |||||||
Parafia | |||||||
Wezwanie | |||||||
| |||||||
| |||||||
Położenie na mapie gminy Deszczno | |||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||
Położenie na mapie województwa lubuskiego | |||||||
Położenie na mapie powiatu gorzowskiego | |||||||
52°38′22,6572″N 15°12′58,2912″E/52,639627 15,216192 |
Historia
edytujWieś powstała w 1754, a więc jeszcze przed akcją kolonizacji fryderycjańskiej, jednak kościół zbudowano dopiero w 1799 (lub w latach 1790-1798[2]), kiedy to znacząco zwiększyła się tu liczba osadników, w tym polskich[2] (wieś nazywała się wówczas Blockwinkel). Projektantem obiektu wybudowanego w technice muru pruskiego był F.W. Krause (lub E.U.Krause[3]).
Kościół w zasadniczo niezmienionej formie przetrwał do lat 80. XX wieku, kiedy to generalnie go przebudowano. Wejście przeniesiono na ścianę północno-zachodnią, pod jedyną zachowaną emporę (dawniej empory obiegały wnętrze z trzech stron). Od zewnątrz dobudowano przed nowym wejściem kruchtę murowaną, a stare kruchty rozebrano. Mur pruski prawie w całości zastąpiono zwykłym, pozostawiając zaledwie kilka słupów konstrukcyjnych. W całości wymieniono też stolarkę, zarówno okienną, jak i drzwiową. Świątynia zatraciła w wyniku tej przebudowy większość cech stylowych[1].
Architektura
edytujBezwieżowa, salowa świątynia na planie wydłużonego prostokąta, z chórem pierwotnie umieszczonym na stronie północno-wschodniej - na dłuższym boku obiektu. Na przeciwległym długim boku istniały dwie kruchty - osobna dla mieszkańców Bolemina i osobna dla mieszkańców Płonicy. Empora pozostała tylko jedna z trzech wzniesionych pierwotnie. Konstrukcja oryginalnie szkieletowa, została przemurowana na w całości ceglaną. Dach dwuspadowy z naczółkami (w latach 90. XX wieku pokryty blachodachówką).
Wyposażenie
edytujNie zachowały się żadne elementy pierwotnego wyposażenia wnętrza[1]. Wewnątrz znajdują się organy z 1856, a ołtarz pochodzi z XIX wieku. Jest on ozdobiony współczesnymi figurami przedstawiającymi świętych Piotra i Pawła, a także Jezusa w cierniowej koronie[3].
Galeria
edytuj-
Widoczny pozostały słup pierwotnej konstrukcji i pozostałość po dawnej kruchcie
-
Charakterystyczne dla błot nadwarciańskich dojście do budynku przez mostek na kanale
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Barbara Bielinis-Kopeć, XVIII i XIX-wieczne kościoły szkieletowe na terenie łęgów warciańskich, w: Architektura ryglowa - wspólne dziedzictwo. Kolonizacja fryderycjańska, materiały konferencyjne, Szczecin-Expo, Szczecin, 2015, s.310-311, ISBN 978-83-63868-42-0
- ↑ a b Ziemia Lubuska, Bolemin
- ↑ a b Lubtur, Kościół p.w. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Boleminie