Kościół św. Izydora w Topólczy
Kościół św. Izydora w Topólczy – katolicki kościół w Topólczy, dawna cerkiew prawosławna.
| kościół parafialny | |||||||||||||||||
 Widok ogólny | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Diecezja | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Zwierzyniec  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu zamojskiego  | |||||||||||||||||
 50°38′44,63″N 22°56′16,80″E/50,645731 22,938000
| |||||||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||||||
Historia edytuj
Cerkiew w Topólczy została wzniesiona w 1913 z fundacji Kławdija Paschałowa[1], słowianofilskiego publicysty i ziemianina. Autorem projektu świątyni był Aleksandr Puring. Według tego samego planu wzniesiono także cerkwie w Oszczowie, Sławatyczach, Kryłowie i Krupem[2]. Świątynia służyła 448 parafianom, w 1915 została opuszczona, gdy miejscowa ludność prawosławna udała się na bieżeństwo[3].
W 1919[3] została zrewindykowana na rzecz Kościoła katolickiego. Została wówczas przebudowana: z bryły budynku usunięto kopuły i zmieniono konstrukcję dachu[4]. Rekoncyliacja świątyni odbyła się na prośbę miejscowej społeczności katolickiej, która po bieżeństwie znalazła się w zdecydowanej większości - z Rosji wróciło tylko 90 osób wyznania prawosławnego. Powtórne poświęcenie obiektu miało miejsce 19 kwietnia 1919[3]. Miejscowi wyznawcy prawosławia nie sprzeciwiali się tej decyzji, a niektórzy z nich zadeklarowali nawet chęć konwersji na katolicyzm[5].
Architektura edytuj
Budowla jest trójdzielna, z kwadratową nawą i poligonalną absydą. Nad prostokątnym przedsionkiem wznosi się dzwonnica kryta dachem namiotowym wykończonym niewielką cebulastą kopułą[1].
We wnętrzu kościoła znajduje się ołtarz główny z ikoną Matki Bożej oraz ołtarze boczne św. Izydora oraz Najświętszego Serca Pana Jezusa. Obraz patrona kościoła został namalowany w 1927, obydwa ołtarze w 1969 przebudowano. W 1960 do obiektu wstawiono chrzcielnicę[4]. Drewniane nastawy ołtarzy wykonano, przekształcając pierwotne, cerkiewne wyposażenie świątyni[4]. W 2002 Janusz Szpyt namalował w budynku polichromie - na suficie prezbiterium ofiarowanie Matki Bożej, w nawie głównej - czterech ewangelistów. Nad nastawami ołtarzy bocznych widoczne są postacie Stefana Wyszyńskiego i Jana Pawła II, zaś w oknach - witraże z postaciami Matki Boskiej Siewnej i Jezusa Miłosiernego. W 2002 w kościele odnaleziono zabytkowe ikony Narodzenia Matki Bożej, Chrztu Pańskiego oraz wizerunki świętych patronów fundatorów cerkwi w Topólczy[4]. W 2004 obok kościoła zbudowana została dzwonnica[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Paulina Cynalewska-Kuczma, Architektura cerkiewna Królestwa Polskiego narzędziem integracji z Imperium Rosyjskim, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, 2004, s. 152, ISBN 83-232-1463-8, OCLC 69452580.
- ↑ N. Klimuk. Sławatycki cud. „Przegląd Prawosławny”. 10 (328), październik 2012. Białystok. ISSN 1230-1078.
- ↑ a b c Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 135. ISBN 978-83-7548-003-0.
- ↑ a b c d e Świątynia i obiekty sakralne
- ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 170. ISBN 978-83-7548-003-0.