Kościół św. Wojciecha w Dobroniu
Kościół św. Wojciecha w Dobroniu – rzymskokatolicki kościół parafialny w miejscowości Dobroń w powiecie pabianickim, w województwie łódzkim. Drewniany budynek kościoła z XVIII wieku wpisany jest do rejestru zabytków (nr rej. 33 z 20 lipca 1967 r.[1]), podobnie jak drewniana dzwonnica (nr rej. 57 z 20 lipca 1967 r.[1]). Parafia św. Wojciecha należy do dekanatu łaskiego w archidiecezji łódzkiej[2].
 33 z dnia 20 lipca 1967[1]
| |||||||||||
| |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie gminy Dobroń  | |||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu pabianickiego  | |||||||||||
 51°38′08″N 19°14′44″E/51,635556 19,245556
| |||||||||||
Historia edytuj
Budowa kościoła trwała w latach 1776–1779[2]; architektem był ks. Sebastian Alojzy Sierakowski[3][4], jezuita. Kościół został erygowany początkowo 20 maja 1779 roku jako filia kolegiaty w Łasku[5], a następnie 23 czerwca 1780 roku przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Antoniego Kazimierza Ostrowskiego[2] jako samodzielny kościół parafialny, podlegający dekanatowi łaskiemu. W skład parafii w Dobroniu początkowo wchodziły wsie Dobroń, Mogilno, Ldzań i Róża; później dołączyły do nich osady Chechło i Talar[6].
Budynek kościoła, wzniesiony w konstrukcji zrębowej z drewna na murowanych fundamentach, zbudowany jest na planie krzyża łacińskiego. Jest orientowany względem stron świata, z głównym ołtarzem po stronie wschodniej. Prezbiterium jest trójbocznie zamknięte, za nim znajduje się kwadratowa zakrystia, a od strony zachodniej – kruchta. Budowla ma strop płaski oraz dach z przyczółkami. Nad nawą znajduje się barokowa wieżyczka na sygnaturkę, a obok kościoła dzwonnica w konstrukcji słupowej z trzema dzwonami. W kościele zamontowane są organy (obecnie – elektroniczne), a galeria chóru wsparta jest na czterech kolumnach[2][3].
Do wyposażenia kościoła należy wczesnobarokowy ołtarz główny z rzeźbami św. Wojciecha i św. Stanisława oraz obrazem Boga Ojca z połowy XVII wieku. Sklepienie prezbiterium zdobi polichromia "Ukoronowanie Najświętszej Maryi Panny na Królową Nieba i Ziemi"[4]. Mensy ołtarzy bocznych reprezentują styl rokokowy, rokokowa jest także chrzcielnica. W świątyni znajdują się ołtarze boczne - przy jednym z nich wspominana jest Matka Boska Częstochowska, przy drugim Najświętsze Serce Pana Jezusa. Znajdują się tam również relikwie św. Stanisława, św. Maksymiliana Marii Kolbego, św. Siostry Faustyny Kowalskiej[4]. Ambona pochodzi z ok. połowy XVII wieku[2]. Cennym zabytkiem jest przechowywana w kościele złocona puszka z 1736 roku[3]. Sklepienie kościoła zajmuje polichromia "Modlitwa Pana Jezusa w Ogrójcu", a na ścianach namalowano postaci świętych. Pod malunkami osób kanonizowanych zawieszono sześć feretronów, które są noszone podczas procesji. Wyposażenie kruchty stanowią dwa krucyfiksy - znajduje się tam również polichromia przedstawiająca objawienie Pana Jezusa[4]. W okolicy kościoła znajduje się drewniana dzwonnica z XVIII wieku, krzyż misyjny, figury Najświętszego Serca Pana Jezusa i Niepokalanego Serca Maryi oraz pomnik upamiętniający ofiary drugiej wojny światowej[4].
Staraniem ks. Walentego Mruka, pełniącego funkcję proboszcza w Dobroniu w latach 1872–1891[7], w roku 1872 odrestaurowano kościół z zewnątrz, w 1875 r. ogrodzono na nowo cmentarz, a w 1878 r. odnowiono wnętrze kościoła[8].
Galeria edytuj
-
Kościół św. Wojciecha od strony ul. Sienkiewicza. CC-BY-SA 2.5 Mariusz Rzepkowski. -
Widok od frontu. CC-BY-SA 3.0 Jacek Bogdan. -
Kościół św. Wojciecha zimą. CC-BY-SA 3.0 Paweł J. Mazurkiewicz. -
Widok wraz z dzwonnicą. CC-BY-SA 3.0 Jotbepe. -
Wnętrze kościoła. CC-BY-SA 3.0 Jacek Bogdan. -
Ołtarz główny. CC-BY-SA 3.0 Jacek Bogdan. -
Chór. CC-BY-SA 3.0 Jacek Bogdan. -
Organy. CC-BY-SA 3.0 Jacek Bogdan. -
Jeden z witraży. CC-BY-SA 3.0 Jotbepe. -
Tablica przed kościołem, upamiętniająca mieszkańców poległych w II Wojnie Światowej. CC-BY-SA 3.0 Jacek Bogdan.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-05-28].
- ↑ a b c d e Archidiecezja Łódzja, Archidiecezja Łódzka - par. Świętego Wojciecha, archidiecezja.lodz.pl, 2016 [dostęp 2016-05-05].
- ↑ a b c Robert Adamek, Tadeusz Nowak, Zarys dziejów Dobronia i okolicznych miejscowości do 1939 r., Łask-Dobroń: Zarząd Gminy Dobroń, 2000, s. 88, ISBN 83-913707-0-4.
- ↑ a b c d e Piotr Drzewiecki. Parafia pełna dobra. „Niedziela”. Dodatek: Niedziela Łódzka. nr 17 = 1568, s. IV, 2023-04-23. red. nacz. ks. Jarosław Grabowski. Instytut Niedziela.
- ↑ Robert Adamek, Tadeusz Nowak, Zarys dziejów Dobronia i okolicznych miejscowości do 1939 r., Łask-Dobroń: Zarząd Gminy Dobroń, 2000, s. 89, ISBN 83-913707-0-4.
- ↑ Robert Adamek, Tadeusz Nowak, Zarys dziejów Dobronia i okolicznych miejscowości do 1939 r., Łask-Dobroń: Zarząd Gminy Dobroń, 2000, s. 90, ISBN 83-913707-0-4.
- ↑ Robert Adamek, Tadeusz Nowak, Zarys dziejów Dobronia i okolicznych miejscowości do 1939 r., Łask-Dobroń: Zarząd Gminy Dobroń, 2000, s. 137, ISBN 83-913707-0-4.
- ↑ Dobroń, [w:] Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski (red.), Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. II, Warszawa: nakładem Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1881, s. 75–76.