Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Tereszpolu

Kościół Matki Bożej Częstochowskiejrzymskokatolicki kościół w Tereszpolu, pierwotnie cerkiew unicka, a następnie prawosławna.

Kościół Matki Bożej Częstochowskiej
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Miejscowość

Tereszpol-Zaorenda

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół łaciński

Diecezja

Diecezja zamojsko-lubaczowska

Wezwanie

Matki Bożej Częstochowskiej

Położenie na mapie gminy Tereszpol
Mapa konturowa gminy Tereszpol, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej Częstochowskiej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej Częstochowskiej”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej Częstochowskiej”
Położenie na mapie powiatu biłgorajskiego
Mapa konturowa powiatu biłgorajskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Matki Bożej Częstochowskiej”
Ziemia50°34′18,5″N 22°53′04,8″E/50,571806 22,884667

Architektura

edytuj

Kościół w Tereszpolu jest budowlą murowaną, z cegły i kamienia, trójnawową, z jedną wieżą. Dzwonnica świątyni jest budowlą wolno stojącą[1].

Historia

edytuj

Okres unicki

edytuj

Parafia unicka powstała w Tereszpolu w XVII w. Uposażyła ją rodzina Zamoyskich. Pierwsza cerkiew parafialna nosiła wezwanie Opieki Matki Bożej, była to budowla drewniana. W 1851, dzięki wsparciu Ordynacji Zamojskiej i ze składek miejscowych parafian wzniesiono nową świątynię[1]. Działała do likwidacji unickiej diecezji chełmskiej, kiedy została przymusowo przemianowana na parafię prawosławną[1]. Cerkiew w Tereszpolu działała do 1915, gdy prawosławni udali się na bieżeństwo.

Okres katolicki

edytuj

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę świątynia została zrewindykowana na rzecz Kościoła katolickiego. Po rekoncyliacji kościołowi nadano wezwanie Matki Bożej Częstochowskiej[1]. W momencie przejęcia świątyni przez katolików w Tereszpolu byli oni w zdecydowanej mniejszości[2].

Starania katolików na rzecz przejęcia obiektu poparła Ordynacja Zamojska, która deklarowała wspieranie materialne przyszłej parafii łacińskiej. Ceremonia rekoncyliacji miała miejsce 11 sierpnia 1918, dwanaście dni po wydaniu stosownej zgody przez władze państwowe[3]. Część wyposażenia świątyni (korony ślubne, szaty, lampki przed ikonami, anałoje) zostało zabezpieczonych w siedzibie władz gminnych[4].

Po II wojnie światowej, w latach 1952-1957 obiekt został rozbudowany i przebudowany pod kierunkiem inż. Adama Klimka[1].

Otoczenie

edytuj

Obok świątyni znajduje się zabytkowy cmentarz grzebalny.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Tereszpol parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej
  2. Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 85. ISBN 978-83-7548-003-0
  3. Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 135. ISBN 978-83-7548-003-0
  4. Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 258. ISBN 978-83-7548-003-0