Kościół ewangelicki w Krzeszowie

świątynia w Krzeszowie, powiat kamiennogórski, województwo dolnośląskie

Kościół Zbawiciela (niem. Heilandskirche) – świątynia ewangelicka w Krzeszowie w powiecie kamiennogórskim, użytkowana w latach 1913–1947, wyburzona w 2016 roku z powodu złego stanu technicznego.

Kościół Zbawiciela
Heilandskirche
Ilustracja
pozostałości po wyburzeniu kościoła
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Krzeszów

Adres

ul. M. Willmanna

Wyznanie

luteranizm

Kościół

ewangelicko-augsburski

Położenie na mapie gminy wiejskiej Kamienna Góra
Mapa konturowa gminy wiejskiej Kamienna Góra, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Zbawiciela”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Zbawiciela”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Zbawiciela”
Położenie na mapie powiatu kamiennogórskiego
Mapa konturowa powiatu kamiennogórskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Zbawiciela”
Ziemia50°43′45,3″N 16°04′05,3″E/50,729250 16,068139

Historia edytuj

W 1842 r. powstała w Krzeszowie gmina ewangelicka, licząca dość wielu wiernych, ale niemająca swojego kościoła[1]. Dzięki staraniom pastora Hermana Neugebauera z Lubawki od 1902 r. zaczęto zbierać fundusze z przeznaczeniem na budowę w Krzeszowie świątyni ewangelickiej[2]. Kościół został wybudowany latach 1912–1913, dzięki pomocy Związku Gustawa Adolfa według projektu wrocławskiego architekta Felixa Henriego[3]. Od 1 lipca 1926 r. przynależał do parafii w Chełmsku Śląskim[1]. Do kościoła uczęszczali ewangelicy z Krzeszowa oraz okolicznych miejscowości, m.in. z: Gorzeszowa, Jawiszowa, Lipienicy i Krzeszówka. Od 1947 świątynia nie była użytkowana do celów religijnych. Od 1972 r. próbowano dom modlitwy przebudować na dom mieszkalny, adaptacji nie zakończono[2]. Był skromną, murowaną budowlą salową pokrytą dwuspadowym dachem, z wieżą od strony zachodniej i przedsionkiem od wschodu. Nawiązywał do architektury lokalnej[4]. Przy kościele znajdował się ewangelicki cmentarz, na którym zostało pochowanych kilkadziesiąt osób[5].

Nie było zainteresowania odbudową kościoła ani funduszy na ten cel, nie figurował też w rejestrze zabytków. Za wiedzą i zgodą konserwatora zabytków został wyburzony 18 kwietnia 2016 przez prywatnego właściciela terenu, na którym znajdował się kościół[6]. Domagał się tego nadzór budowlany, gdyż ruina groziła zawaleniem. Rozbiórka wzbudziła kontrowersje[7].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Krystian Michalik, Gdzie w Krzeszowie jest kościół Zbawiciela?, w: Krzeszowska Pani nr 1(20), Styczeń/Luty 2012, s. 10-11
  2. a b Zniszczenie kościoła Zbawiciela w Krzeszowie. opactwo.eu. (pol.).
  3. Kościół ewangelicki, strona autorska Mariana Gabrowskiego [dostęp 2018-08-21]
  4. Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 8: Kotlina Kamiennogórska, Wzgórza Bramy Lubawskiej, Zawory, red. Marek Staffa, Wrocław 1997, s. 186
  5. O krzeszowskim kościele, który niebawem runie w zapomnienie. wyszedlzdomu.pl. [dostęp 2016-03-27]. (pol.).
  6. Kościół w Krzeszowie unicestwiony. Bo był ewangelicki. wroclaw.wyborcza.pl. [dostęp 2018-08-21]. (pol.).
  7. Krzeszów. Wrzawa po wyburzeniu byłego kościoła ewangelickiego. kamiennagora.naszemiasto.pl. [dostęp 2016-04-19]. (pol.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj