Kościół na Svalbardzie
Kościół na Svalbardzie (norw. Svalbard Kirke) – świątynia ewangelicko-augsburska należąca do Kościoła Norwegii, diecezji Nord-Hålogaland (z siedzibą w Tromsø), zlokalizowana na wyspie Spitsbergen, w miejscowości Longyearbyen. Jest najbardziej na północ wysuniętą świątynią na świecie[1][2][3]. Do innych rekordowo wysuniętych na północ świątyń chrześcijańskich należą cerkwie w Barentsburgu i Diksonie, zaś najdalej na północ wysuniętą świątynia katolicką jest kościół w Pond Inlet w Kanadzie[4].
 Widok ogólny | |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Terytorium zależne | |||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| diecezja | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Svalbardu  | |||||||||||
Położenie na mapie Arktyki  | |||||||||||
 78°13′11,1940″N 15°37′05,7230″E/78,219776 15,618256
| |||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||
Historia edytuj
W lipcu 1921 rozpoczęto budowę pierwszego kościoła protestanckiego na Svalbardzie, pod wezwaniem Naszego Zbawiciela, który ukończono w 50 dni. Fundatorem była Store Norske Spisbergen Kullkompani. Został konsekrowany 28 sierpnia 1921. Po podpisaniu Traktatu Spitsbergeńskiego i przyznaniu Norwegii praw do wyspy, biskup Eivind Berggrav złożył pierwszą nieoficjalną wizytę w świątyni w 1935[5].
W 1941 wyspa została ewakuowana. Ówczesny pastor, Just Phillip Christian Kruse, zabrał do Wielkiej Brytanii srebra ołtarzowe, chrzcielnicę i księgi. W 1943 Longyearbyen zostało zbombardowane przez Niemców, a kościół spłonął. W 1949 na proboszcza wyspy mianowana Severina Riibera. W 1956 położono kamień węgielny pod nową świątynię. Budowę rozpoczęto w 1957, konsekracja nastąpiła 24 sierpnia 1958[5][6].
Architektura i wyposażenie edytuj
Obiekt ma 140 miejsc i jest chroniony jako zabytek kultury. Poddano go renowacji w 2004. Podzielony jest na część kościelną, parafialną i mieszkalną (podpiwniczoną)[2]. Wewnątrz znajdują się pierwotne srebrne świeczniki ołtarzowe, które były darem króla Haakona i królowej Maud, a także stara chrzcielnica[5].
Kościół ma wyraźny profil ekumeniczny. Ponieważ jest to świątynia dla całego archipelagu, mogą korzystać z niej katolicy, prawosławni i inni[3]. Służy mieszkańcom Barentsburga, Svea, Ny-Ålesundu, Hopen, Bjørnøya i stacji traperskich[7].
Przypisy edytuj
- ↑ Svalbard kirke [online], Visit Svalbard [dostęp 2021-10-27] (norw. bokmål).
- ↑ a b Restaurerer verdens nordligste kirke [online], Byggmesteren, 5 stycznia 2021 [dostęp 2021-10-27] (norw. bokmål).
- ↑ a b Mie Petersen, Besøg verdens nordligste kirke på Svalbard [online], Kristeligt Dagblad, 8 listopada 2014 [dostęp 2021-10-27] (duń.).
- ↑ Karol Wilczyński, Lekcja geografii i religii, w: Tygodnik Powszechny, nr 34/2021, s. 38
- ↑ a b c Om Svalbard Kirke [online], Svalbard Kirke [dostęp 2021-10-27] (norw. bokmål).
- ↑ Ny side 1 [online], www.kirkekonsulenten.no [dostęp 2021-10-27].
- ↑ Velkommen til Svalbard Kirke [online], Svalbard Kirke [dostęp 2021-10-27] (norw. bokmål).