Korytno (Białoruś)
Korytno (błr. Карытнае; ros. Корытное) – agromiasteczko na Białorusi, w rejonie osipowickim obwodu mohylewskiego, około 32 km na zachód od Bobrujska.
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet |
Korytno |
| Wysokość |
133 m n.p.m. |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+375 2235 |
| Kod pocztowy |
213743 |
| Tablice rejestracyjne |
6 |
Położenie na mapie obwodu mohylewskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
 53°10′12,7″N 28°46′27,2″E/53,170194 28,774222
| |
Historia edytuj
Pierwsze pisemne wzmianki o wsi pochodzą z 1560 roku[2]. W I połowie XIX wieku majątek Korytno był własnością rodziny Jaźwińskich. Po Ignacym Jaźwińskim dobra te odziedziczył w 1848 roku jego brat Antoni Jaźwiński, słynny w Polsce wynalazca metod mnemotechnicznych. Osiedlił się w tym majątku i zajął się nauczaniem tamtejszych wiejskich dzieci własnymi metodami[3]. W 1852 roku był zmuszony sprzedać te włości Ksaweremu Woyniłłowiczowi (Wojniłłowiczowi[4]), po którym odziedziczył je jego syn Józef, ostatni z wyboru marszałek szlachty powiatu słuckiego w latach 1863–1875. Dobra Korytna i inne folwarki odziedziczyli po nim jego synowie: Ksawery, Apolinary i Ludwik[5]. Od 1868 roku dzierżawcą majątku był Jan Kuczyński, któremu posiadłość zawdzięczała rozkwit[4].
W wyniku II rozbioru Polski Korytno znalazło się w 1793 roku w Imperium Rosyjskim. W latach 1919–1920 wieś znalazła się pod polskim zwierzchnictwem. Ostatecznie, po ustaleniu przebiegu granicy polsko-radzieckiej znalazła się na terytorium ZSRR, od 1991 roku – na terenie Białorusi.
Dawne zabytki edytuj
Dwór Jaźwińskich spalił się około 1852 roku[4] albo około 1860 roku[5]. Ksawery Woyniłłowicz wybudował nowy dwór. Był to podpiwniczony budynek, na planie prostokąta, w środkowej części piętrowy o dziewięcioosiowej elewacji. Od strony podjazdu i ogrodu znajdowały się podobne do siebie portyki podtrzymywane przez 4 cienkie kolumny. Ten od ogrodu w połowie wysokości był przecięty balkonem. Dom był umeblowany w stylu empire lub Ludwika Filipa, istniał do około 1914–1917 roku.
Dwór był otoczony kilkuhektarowym ogrodem, połączonym z sadem[5].
Majątek w Korytnie został opisany w 1. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego[5].
We wsi była również cerkiew, która również nie przetrwała rewolucji paździenrikowej[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu mohylewskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ a b Profil wsi na stronie Radzima.org. [dostęp 2015-03-25].
- ↑ Eligiusz Kozłowski: Jaźwiński Antoni. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 11. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1964–1965, s. 126–127.
- ↑ a b c Korytno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 431.
- ↑ a b c d Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 1: Województwa mińskie, mścisławskie, połockie, witebskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 84–86, ISBN 83-04-03713-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość).