Polski Słownik Biograficzny

słownik biograficzny

Polski Słownik Biograficzny (PSB) – wielotomowa publikacja mająca na celu gromadzenie biografii zasłużonych, nieżyjących już osób związanych z Polską (również z Wielkim Księstwem Litewskim, z Rzecząpospolitą Obojga Narodów i ich lennami), mieszkających czy działających w kraju i za granicą – od czasów legendarnego Popiela począwszy, aż do roku 2000.

Polski Słownik Biograficzny
Ilustracja
Tematyka

biografie

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Polska

Język

polski

Data wydania

od 1935

Wydawca

Polska Akademia Nauk

Do października 2023 w 55 tomach (224 zeszyty), na około 35 tysiącach stron opublikowano ponad 28,5 tysiąca biogramów (od hasła „Abakanowicz Bruno” do „Trofimowicz-Kozłowski Izajasz”)[1]. Do końca 2000 obowiązywała zasada, że w PSB zamieszcza się biogramy osób zmarłych najpóźniej trzy lata przed wydaniem danego tomu, natomiast tomy wydane po roku 2000 zawierają, a będące w planie zawierać będą, wyłącznie biogramy osób zmarłych najpóźniej 31 grudnia 2000.

Pierwszy tom został wydany w 1935, a kolejne trzy do roku 1938. Później nastąpiła przerwa do 1946 spowodowana II wojną światową i kolejna, po 1949 w okresie stalinizmu. Wydawanie Słownika wznowiono w 1958. Do ok. 2030 planowane jest zakończenie głównej edycji Słownika w ok. 62 tomach, a następnie planuje się wydanie suplementu.

Internetowy Polski Słownik Biograficzny edytuj

iPSB to internetowa wersja Polskiego Słownika Biograficznego, w ramach której od 16 grudnia 2014 dostępne są poszczególne hasła[2]. Oprócz biogramów z PSB w serwisie dostępne są też materiały multimedialne pokazujące realia epoki, kontekst historyczny i kulturowy dotyczący danej postaci. Wydawcą iPSB jest Narodowy Instytut Audiowizualny.

Realizacja edytuj

 
Strona tytułowa I tomu z 1935 roku

PSB jest wydawany wspólnie przez Polską Akademię Nauk i Polską Akademię Umiejętności. Przedsięwzięcie realizowane jest przez Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN i dotowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. W listopadzie 2010 Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, jednomyślną uchwałą, objął Słownik honorowym patronatem.

W pracę nad każdym tomem Słownika zaangażowanych jest kilkaset osób.

Redaktorzy naczelni edytuj

Inicjatorem i pierwszym głównym redaktorem PSB był Władysław Konopczyński. W 1949 został zmuszony przez władze do rezygnacji z posady redaktora. W 1958, po okresie zamrożenia prac w czasach stalinizmu, redaktorem naczelnym został Kazimierz Lepszy, a w 1964 Emanuel Rostworowski. Od 1989 do 2002 redaktorem naczelnym był Henryk Markiewicz. Za jego czasów zostały wydane Uzupełnienia i sprostowania – oddzielny zeszyt zbiorczy ze sprostowaniami i uzupełnieniami, w szczególności z informacjami niedopuszczonymi do druku przez cenzurę czasów PRL (na przykład uściślenie „zm. po 1939” na „zamordowany w Katyniu”).

Od 2003 redaktorem naczelnym jest Andrzej Romanowski.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

Linki zewnętrzne edytuj