Kotielnyj

wyspa na Oceanie Arktycznym

Kotielnyj (ros.: Остров Котельный) – największa z Wysp Nowosyberyjskich w rosyjskiej Arktyce. Należy do grupy Wysp Anjou. Chociaż na dawniejszych mapach wyspy Kotielnyj i Fadiejewa (ros. О. Фаддеевский) są zaznaczone jako oddzielne, na skutek długotrwałego procesu nanoszenia piasku przez prądy morskie połączyły się one w jedną pod względem geograficznym wyspę, należącą do 50 największych pod względem powierzchni na świecie. Łączy je nisko położona Ziemia Bunge'a (ros. Земля Бунге).

Kotielnyj
Ilustracja
Zdjęcie satelitarne ukazujące połączenie dawniej oddzielnych wysp
Kontynent

Azja

Państwo

 Rosja

Republika

 Jakucja

Akwen

Morze Łaptiewów
Morze Wschodniosyberyjskie

Archipelag

Wyspy Anjou

Powierzchnia

23 165 km²

Położenie na mapie Jakucji
Mapa konturowa Jakucji, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Kotielnyj”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kotielnyj”
Ziemia75°20′N 141°00′E/75,333333 141,000000
Mapa wyspy
Wyspy Nowosyberyjskie

Ukształtowanie

edytuj

Wyspa Kotielnyj jest skalista i górzysta, wzniesienia sięgają 374 m n.p.m. (najwyższy szczyt – Małakatyn-Tas). Półwysep Fadiejewa zbudowana jest głównie z gliny i piasku, jego wysokość nie przekracza 65 m n.p.m. Jego nazwa pochodzi od nazwiska handlarza futrami Fadiejewa, który jako pierwszy go zamieszkiwał. Wysokość Ziemi Bunge'a nie przekracza 8 m n.p.m. i bywa ona zatapiana. Nazwę zawdzięcza niemieckiemu zoologowi i odkrywcy Alexandrowi Bunge.

Powierzchnia

edytuj

Wielka Encyklopedia Radziecka” podaje następujące powierzchnie poszczególnych wysp:

część wyspy powierzchnia (km²)
Wyspa Kotielnyj 11 665
Ziemia Bunge'a 6200
Wyspa Fadiejewa 5300
Razem 23 165

Historia

edytuj

Wyspa Kotielnyj została odkryta jako pierwsza z całego archipelagu Wysp Nowosyberyjskich. Miało to miejsce w latach 1773–1774 podczas wyprawy Iwana Lachowa w poszukiwaniu kłów mamutów. Nazwa została nadana ze względu na miedziany kociołek nieznanego pochodzenia odnaleziony na wyspie[1].

W czasach sowieckich na wyspie wybudowano posterunek obserwacyjny oraz stację radarową, a także lądowisko. Zostały one opuszczone około 1996 roku[potrzebny przypis]. W 2012 rozpoczęto prace mające przekształcić dawny posterunek w dużą bazę wojskową, w ramach wzmacniania rosyjskiej obecności militarnej w Arktyce[2].

Przypisy

edytuj
  1. Alfred S. McLaren, Unknown Waters: A First-Hand Account of the Historic Under-ice Survey of the Siberian Continental Shelf by USS Queenfish (SSN-651), University of Alabama Press, 22 stycznia 2008, ISBN 978-0-8173-1602-0 [dostęp 2017-07-12] (ang.).
  2. Russia re-opens Arctic cold war era air base, „Barentsobserver” [dostęp 2017-07-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-02] (ang.).