Kráľovská jaskyňa

Kráľovská jaskyňa – niewielka (długość 17 m) jaskinia krasowa w Krasie Słowacko-Węgierskim na Słowacji.

Kráľovská jaskyňa
Państwo

 Słowacja

Kraj

 koszycki

Położenie

Zádielska dolina

Długość

17 m

Data odkrycia

znana od dawna

Położenie na mapie kraju koszyckiego
Mapa konturowa kraju koszyckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kráľovská jaskyňa”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kráľovská jaskyňa”
Ziemia48°37′47″N 20°49′57″E/48,629722 20,832500

Położenie

edytuj

Jaskinia znajduje się w Dolinie Zadzielskiej, w jej lewym (orograficznie) zboczu, u podnóża zachodniej ściany Płaskowyżu Zadzielskiego (słow. Zádielska planina). Leży w powiecie Koszyce-okolice, na terenie katastralnym wsi Zádiel.

Geologia, morfologia

edytuj

Jaskinia została wymodelowana w jasnych wapieniach triasowych należących do płaszczowiny silickiej, budujących oba zbocza doliny, działalnością wód Błotnego Potoku (słow. Blatný potok) w strefie lokalnych spękań warstw skalnych.

Historia

edytuj

Nazwa jaskini, a także położonego w pobliżu źródła (słow. Kráľovská studňa) związana jest z podaniem, jakoby miał się w niej ukrywać król węgierski Bela IV po przegranej bitwie z Tatarami nad rzeką Sajó w 1241 r. W rzeczywistości jaskinia była uczęszczana przez ludzi już w neolicie, potem w późnej epoce brązu była zamieszkana przez ludność kultury kyjatyckiej, następnie w czasach rzymskich oraz w średniowieczu. W 1953 r. G. Stibrányi i J. Bárta znaleźli w niej monetę Jana Kazimierza, wybitą w 1653 r., co powiązali z obecnością w pobliżu oddziałów z armii polskiej Jana III Sobieskiego, wracającej spod Wiednia[1].

Ochrona przyrody

edytuj

Jaskinia wraz z całą doliną jest objęta od 1954 r. rezerwatem przyrody Zádielska tiesňava. Obecnie leży na terenie Parku Narodowego Kras Słowacki.

Turystyka

edytuj

Wylot jaskini znajduje się w bezpośredniej bliskości drogi biegnącej dnem doliny i wiodącego nią szlaku turystycznego, jednak nie jest udostępniona do zwiedzania.

Przypisy

edytuj
  1. Juraj Bárta. Zádielska dolina od praveku po oslobodenie. „Krásy Slovenska”. LIV, s. 388-393, 9/1977. 

Bibliografia

edytuj
  • Ďurček Jozef a kolektív: Slovenský kras. Turistický sprievodca ČSSR, č. 41, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1989, ISBN 80-7096-020-5.
  • Slovenský kras. Domica. Turistická mapa 1:50 000, 3 wyd., wyd. VKÚ Harmanec 2007, ISBN 600-332-040-0.