Kryteria Ransona (skala Ransona, ang. Ranson scale, Ranson's criteria) – skala stosowana w rozpoznawaniu ciężkiej postaci ostrego zapalenia trzustki, po raz pierwszy przedstawiona w 1974 r.[1] Oceny dokonuje się dwukrotnie (na podstawie odmiennych parametrów) – zaraz po przyjęciu chorego do szpitala i po 48 godzinach. Ciężkie zapalenie rozpoznaje się, gdy spełnione są co najmniej 3 z poniższych kryteriów[2].
Ocena w momencie przyjęcia do szpitala
edytuj
| 1.
|
hematokryt
|
zmniejszenie o ≥10%
|
| 2.
|
mocznik
|
zwiększenie o ≥5 mg/dl lub stężenie ≥1,8 mmol/L
|
| 3.
|
wapń
|
<8 mg/dl (< 2 mmol/L)
|
| 4.
|
pO2
|
<60 mmHg
|
| 5.
|
niedobór zasad
|
>4 mmol/l
|
| 6.
|
sekwestracja płynów
|
>6000 ml
|
- Jeśli wynik < 3, ciężkie ostre zapalenie trzustki jest mało prawdopodobne
- Jeśli wynik ≥ 3, ciężkie ostre zapalenie trzustki jest prawdopodobne.
lub:
| spełnione kryteria
|
0 – 2
|
3 – 4
|
5 – 6
|
7 – 8
|
| śmiertelność
|
2%
|
15%
|
40%
|
100%
|
- ↑ Ranson JH., Rifkind KM., Roses DF., Fink SD., Eng K., Spencer FC. Prognostic signs and the role of operative management in acute pancreatitis. „Surgery, gynecology & obstetrics”. 1 (139), s. 69–81, lipiec 1974. PMID: 4834279.
- ↑ S. L. Blamey, C. W. Imrie, J. O'Neill, W. H. Gilmour, D. C. Carter. Prognostic factors in acute pancreatitis. „Gut”. 25 (12), s. 1340–1346, grudzień 1984.
- Antoni Gabryelewicz, Urszula Wereszczyńska-Siemiątkowska: Ostre zapalenie trzustki. W: Stanisław Konturek: Gastroenterologia i hepatologia kliniczna. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006, s. 567, seria: Złota seria interny polskiej. ISBN 83-200-3188-5.
