Wikipedia

Bayezid

(Przekierowano z Książę Bajazyd)

Bayezid, Bajazyd osm. لأمير بايزيد (ur. 1525 w Konstantynopolu, zm. 25 września 1561 w Kazwinie) – książę (şehzade) osmański, syn Sulejmana Wspaniałego i sułtanki Hürrem. Brat sułtana Selima. Był gubernatorem prowincji, kolejno: Anatolia, potem Rumelia, Kütahya, a następnie Amasyi.

Bayezid
أمير بايزيد
Ilustracja
książę (şehzade) osmański
Dynastia

Osmanowie

Data i miejsce urodzenia

1525
Stambuł

Data i miejsce śmierci

25 września 1561
Kazwin

Ojciec

Sulejman Wspaniały

Matka

Roksolana

Dzieci

Orhan,
Osman,
Abdullah,
Mahmud,
Mehmet/Murad,
Mihrumah,
Hatice,
Ayşe,
Hanzade

Życiorys edytuj

Bayezid był synem sułtana Sulejmana Wspaniałego (1494–1566) i jego ulubionej nałożnicy, a potem żony, Roksolany (1505–1558).

Zasadą na dworze było, że książęta osmańscy wyznaczani byli do zarządzania jedną z prowincji w celu zdobycia doświadczenia w administracji. Bayezid został gubernatorem prowincji Anatolia. Jednak w 1553 roku, w czasie dwunastej wyprawy do Nachiczewanu, części obecnego Azerbejdżanu, powierzono mu, na czas nieobecności ojca, rządy w Edirne, będącym stolicą europejskiej części imperium osmańskiego – Rumelii. W czasie wyprawy wojennej starszy brat Bayezida, Mustafa, został stracony na rozkaz sułtana. Wieści o egzekucji spowodowały niepokoje we wszystkich częściach imperium, a oszust, twierdzący że on jest straconym Mustafą, wywołał w Rumelii bunt przeciwko Sulejmanowi. Mimo że bunt został stłumiony (przez wezyra Rüstem Paszę Opukovicia) Sulejman uważał, że jego syn Bayezid, reagował zbyt wolno[1].

Bunt edytuj

Sulejman miał pięciu synów. Jego drugi syn Mehmed zmarł w 1543 roku. Po egzekucji następcy tronu Mustafy w 1553 roku i śmierci młodszego Cihangira, który był słabego zdrowia, zostało dwóch pretendentów do tronu: Selim, późniejszy Selim II, i Bayezid. Selim był gubernatorem Manisy, a Bayezid gubernatorem Kütahyi – obie te prowincje leżały w prawie jednakowej odległości od Stambułu.

Sulejman ukończył 60 lat i współzawodnictwo między braćmi było już widoczne. Sulejman skarcił synów i zdecydował, by przenieść ich do odleglejszych prowincji – Selimowi powierzono władzę w Konyi, a Bayezidowi w Amasyi. Selim od razu posłuchał rozkazu. Bayezid natomiast poczuł się upokorzony, jako że Amasya była prowincją jego straconego brata Mustafy. Rozgniewany Sulejman oskarżył go o bunt i wspomógł starszego syna Selima w walce z nieposłusznym Bayezidem. Selim wraz z Sokollu Mehmedem Paszą, późniejszym wielkim wezyrem, pokonał brata w bitwie pod Konyą 29 maja 1559 roku[2].

Po buncie edytuj

Bayezid powrócił do Amasyi, a następnie z synami i niewielką armią uciekł do safawidzkiej Persji. Według dziennikarza i badacza Murata Bardakçıego Sokollu Mehmed Pasza wysłał za nim wojsko, ale zostało ono pobite przez siły Bayezida[3]. Chociaż szach Tahmasp I początkowo przyjął Bayezida, później uwięził go na żądanie Sulejmana. Zarówno Sulejman, jak i Selim słali do Persji posłów, by przekonać szacha do stracenia uciekiniera. W końcu 25 września 1561 roku Bayezid wraz z czterema synami zostali straceni w Persji przez osmańskich katów[4].

Rodzina edytuj

Miał liczne rodzeństwo: siostrę, sułtankę Mihrimah oraz braci Abdullaha, Mehmeda, Selima II i Cihangira, jak również braci przyrodnich, w tym księcia Mustafę.

Synowie edytuj

  • Orhan (ur. 1543 w Kütahyi, zm. 25.09.1561 w Kazwinie)
  • Osman (ur. 1545 w Kütahyi, zm. 25.09.1561 w Kazwinie)
  • Abdullah (ur. 1548 w Kütahyi, zm. 25.09.1561 w Kazwinie)
  • Mahmud (ur. 1552 w Kütahyi, zm. 25.09.1561 w Kazwinie)
  • Mehmet (ur. 1559 w Kütahyi, zm. 3.10.1561 w Bursie)

Córki edytuj

  • Mihrumah[5] (ur. 1547 w Kütahyi, zm. 1594 w Stambule)
  • Hatice (urodziła się i zmarła w 1550 w Kütahyi)
  • Ayşe (ur. 1553 w Kütahyi, zm. 1572 w Tokacie)
  • Hanzade (ur. 1556 w Kütahyi – ?)

Kultura masowa edytuj

Bayezid jest ważną postacią w tureckim serialu telewizyjnym Wspaniałe stulecie. Jako że akcja dzieje się na przestrzeni wielu lat, zagrało go kilku aktorów w różnym wieku, m.in. Aras Bulut İynemli (w sezonie czwartym).

Przypisy edytuj

  1. ↑ Artykuł o synach Sulejmana (tur.).
  2. ↑ Prof.Dr.Yaşar Yücel-Prof.Dr.Ali Sevim: Türkiye Tarihi II, AKDTYK yayınları, İstanbul,1990 str. 299-300.
  3. ↑ Habertürk Artykuł w gazecie Murat bardakçı's (tur.).
  4. ↑ Joseph von Hammer:Osmanlı Tarihi Vol II (streszczenie: Abdülkadir Karahan), Milliyet yayınları, İstanbul. s. 36–37.
  5. ↑ Turkey4 [online], 2 maja 2006 [dostęp 2016-08-15] [zarchiwizowane z adresu 2006-05-02].

Galeria edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bayezid&oldid=71246678”