Pochodzenie świata
Ten artykuł od 2011-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Pochodzenie świata (fr. L’Origine du monde) – obraz Gustave’a Courbeta namalowany techniką olejną na płótnie w 1866. Jego wymiary to około 46 na 55 cm. Przedstawia okolicę genitalną oraz brzuch nagiej, leżącej kobiety, która rozkłada swoje nogi.
Autor | |
---|---|
Data powstania |
1866 |
Medium | |
Wymiary |
46 × 55 cm |
Miejsce przechowywania | |
Miejscowość | |
Lokalizacja |
Kompozycja sceny podkreśla jej erotyzm. Erekcja brodawki sutka oraz zaczerwienione wargi sromowe mogą sugerować, że modelka jest podniecona erotycznie.
Historia obrazu edytuj
Tożsamość modelki edytuj
W okresie malowania obrazu ulubioną modelką Courbeta była Joanna Hiffernan, znana też jako Jo. Związana wówczas z Jamesem Whistlerem, amerykańskim malarzem i uczniem Courbeta.
W ciągu swojej kariery Courbet namalował cztery portrety Hiffernan. Według niektórych badaczy[jakich?] była też prawdopodobnie modelką, pozującą do obrazu Pochodzenie świata, co wyjaśniałoby gwałtowne zerwanie z Whistlerem niedługo potem, który wrócił do Stanów Zjednoczonych, porzucając kochankę. Mimo rudych włosów Hiffernan, wyraźnie kontrastujących z czarnymi włosami łonowymi kobiety przedstawionej na obrazie, przeważała hipoteza, że to właśnie ona była modelką.
Jednak w 2018 odkryto, że modelką była Constance Quéniaux[1]. Była ona znaną XIX-wieczną tancerką opery. Tancerka była kochanką tureckiego dyplomaty, na którego zamówienie obraz został namalowany. Dyplomata umieścił Pochodzenie świata w swojej rezydencji – w małym pokoju bez okien, by nie mogły go oglądać niepożądane osoby. Postanowił później sprzedać płótno z powodu problemów finansowych[2].
Właściciele obrazu edytuj
Zleceniodawcą obrazu był Halil Şerif Paşa , turecki dyplomata, kolekcjonujący dzieła malarskie o tematyce erotycznej. Za pośrednictwem Sainte-Beuve’a poznał on Courbeta, u którego zamówił obraz do swojej kolekcji, w której znajdowało się też płótno Ingres’a Łaźnia turecka, a także inny obraz Courbeta Śpiące, do którego prawdopodobnie pozowała Hiffernan.
Z powodu powrotu do Turcji sprzedał obraz, który kupił na aukcji w 1868 handlarz antykami, Antoine de la Narde. Edmond de Goncourt nabył go w 1889 w antykwariacie i ukrył za specjalnie wykonaną deską, na której wymalowano obraz przedstawiający kościół w zimowym krajobrazie. Przypuszcza się, że węgierski kolekcjoner Ferenc Hatvany kupił go w 1910 roku w galerii Bernheim-Jeune i zabrał go ze sobą na Węgry. Hatvany został zmuszony przez radzieckie wojska do ucieczki. Pozwolono mu zabrać ze sobą tylko jeden obraz. Wybrał właśnie Pochodzenie świata i przybył z nim do Paryża.
W 1955 obraz został kupiony na aukcji przez francuskiego psychoanalityka Jacques’a Lacana za półtora miliona franków francuskich. Razem z żoną, Sylvią Bataille , umieścili go w swojej wiejskiej posiadłości, w Guitrancourt. Lacan poprosił André Massona o wykonanie ramy z podwójnym dnem i namalowanie na jej powierzchni innego obrazu. André Masson wykonał wtedy surrealistyczną wersję Pochodzenia świata. Po śmierci Lacana w 1981 roku obraz miał zostać przekazany Musée d’Orsay. Transakcja została sfinalizowana w 1995 roku.
Przypisy edytuj
- ↑ RMF FM. , Rozwiązano tajemnicę obrazu, który wywoływał zgorszenie [online] [dostęp 2018-09-27] .
- ↑ Interia, Rozwiązano tajemnicę obrazu, który wywoływał zgorszenie [online] [dostęp 2018-09-27] (pol.).