LSPM 1459+0857AB

gwiazda w gwiazdozbiorze Wolarza

LSPM 1459+0857ABgwiazda podwójna położona w gwiazdozbiorze Wolarza, pierwszy odkryty układ wielokrotny składający się z chłodnego karła metanowego i białego karła[1].

LSPM 1459+0857A
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Wolarza

Rektascensja

14h 59m 35,25s

Deklinacja

8° 57′ 51,20″

Odległość

140 - 225 ly
43 - 69 pc

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

brązowy karzeł

Typ widmowy

T4,5 ± 0,5

Alternatywne oznaczenia
CFBDS J145935+085751, ULAS J145935.25+085751.2
LSPM 1459+0857B
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Wolarza

Rektascensja

14h 59m 32,05s

Deklinacja

8° 51′ 28,1″

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

biały karzeł

Alternatywne oznaczenia
USNO-B1.0 0988-00251407

Brązowy karzeł został odkryty w ramach programu UKIRT Infrared Deep Sky Survey otrzymując nazwę ULAS 1459+0857. Oddalony jest o ok. 43–69 parseków, należy do typu widmowego T4,5 ± 0,5, jego masa wynosi ok. 0,060–0,072 M, a temperatura ok. 1200–1500 kelwinów. Dodatkowe obserwacje pozwoliły na odkrycie drugiej gwiazdy – białego karła o masie około 0,585 M i temperaturze powierzchni 5535 ± 35 K. Separacja gwiazd wynosi 16 500 – 26 500 jednostek astronomicznych[1].

Jest to bardzo stary system, nie ma już w nim śladu po mgławicy planetarnej, która powstaje, kiedy gwiazda ciągu głównego pod koniec swojego życia odrzuca zewnętrzne warstwy stając się białym karłem. Ewolucja gwiazdy, która przekształciła się w białego karła wpłynęła także na obecną, bardzo dużą separację systemu; w przeszłości oba obiekty znajdowały się znacznie bliżej. Ich wzajemne oddziaływanie grawitacyjne znacznie osłabło, kiedy biały karzeł stracił większość swojej masy, co doprowadziło do ich oddalenia[2].

Odkrycie systemu zostało nazwane „astronomicznym odpowiednikiem kamienia z Rosetty”, znany wiek białego karła pozwala naukowcom na dokładne określenie wieku oraz innych właściwości brązowego karła, pomagając przy tym dokładniej wzorcować i modelować inne tego typu obiekty[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b A. C. Day-Jones, D. J. Pinfield, M.T. Ruiz, H. Beaumont, B. Burningham, J. Gallardo, A. Gianninas, P. Bergeron, R. Napiwotzki, J.S.Jenkins, Z.H. Zhang, D. Murray, S. Catalan, J. Gomes.: Discovery of a T dwarf + white dwarf binary system. arXiv, 2010-11-19. [dostęp 2010-11-22]. (ang.).
  2. a b Astronomers Find 'Rosetta Stone' for T-Dwarf Stars. ScienceDaily.com. [dostęp 2010-11-22]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj