Langrenus
Langrenus – kolisty krater uderzeniowy znajdujący się na wschodniej stronie widocznej strony Księżyca, na wschodnim końcu Mare Fecunditatis. Na południe od niego znajdują się kratery Vendelinus i Lamé.
 Zdjęcie wykonane przez Lunar Orbiter 4 | |
| Ciało niebieskie | |
|---|---|
| Średnica krateru | |
| Głębokość krateru |
2,7 km |
| Źródło nazwy | |
Położenie na mapie Księżyca  | |
 8°51′36″S 61°02′24″E/-8,860000 61,040000
| |
Wewnętrzne brzegi krateru charakteryzują się nieregularną krawędzią przypominającą tarasy, których średnia szerokość wynosi 20 km. Zewnętrzny wał jest nieregularny i górzysty. Na zachodzie widać jasny ślad pyłu, prawdopodobnie wyrzuconego w czasie uderzenia. Wnętrze krateru ma większe albedo niż otoczenie, więc krater jest widoczny przy górującym Słońcu. Jego dno, szczególnie nieregularne w północnej części, jest najpewniej pokryte głazami.
W przeszłości krater nie był zaliczany do miejsc tzw. krótkotrwałych zjawisk księżycowych, jednak 30 grudnia 1992 Audouin Dollfus z obserwatorium paryskiego zauważył jarzenie się powierzchni Langrenusa przy użyciu jednometrowego teleskopu.[3] Jarzenie to zmieniało formę w czasie, więc Dollfus zasugerował, że może to być emisja gazów z popękanego dna krateru[4].
Nazwa krateru pochodzi od nazwiska flamandzkiego astronoma – Michael van Langren, który jako pierwszy naszkicował mapę Księżyca nadając nazwy formacjom geologicznym. Nazwa taka znalazła się w 1935 w katalogu Named Lunar Formations (Mary A. Blagg, K. Müller) i w tym samym roku została zatwierdzona przez IAU.
Kratery satelickie edytuj
Umownie kratery satelickie są oznaczane stawiając literę obok środka krateru, ze strony bliższej kraterowi głównemu.
| Kratery satelickie[1] | |||
|---|---|---|---|
| Langrenus | Szerokość[2] | Długość[2] | Średnica |
| E | 12,7° S | 60,6° E | 30 km |
| G | 12,1° S | 65,4° E | 23 km |
| H | 8,0° S | 64,3° E | 23 km |
| L | 13,2° S | 62,2° E | 12 km |
| M | 9,8° S | 66,4° E | 17 km |
| N | 9,0° S | 65,7° E | 12 km |
| P | 12,1° S | 63,1° E | 42 km |
| Q | 11,9° S | 60,7° E | 12 km |
| R | 7,7° S | 63,6° E | 5 km |
| S | 6,7° S | 64,7° E | 9 km |
| T | 4,6° S | 62,5° E | 42 km |
| U | 12,6° S | 57,1° E | 4 km |
| V | 13,2° S | 55,9° E | 5 km |
| W | 8,6° S | 67,3° E | 23 km |
| X | 12,4° S | 64,7° E | 25 km |
| Y | 7,8° S | 66,9° E | 27 km |
| Z | 7,1° S | 66,4° E | 20 km |
Kilku bardziej znaczącym kraterom otaczającym Langrenusa MUA nadała nazwy:
- Langrenus A – Barkla
- Langrenus B – Naonobu
- Langrenus C – Acosta
- Langrenus D – Al-Marrakushi
- Langrenus F – Bilharz
- Langrenus J – Somerville
- Langrenus K – Atwood
Przypisy edytuj
- ↑ a b Leif E. Andersson, Ewen A. Whitaker: NASA Catalogue of Lunar Nomenclature. T. RP-1097. NASA, October 1982, seria: NASA Reference Publication.
- ↑ a b c Langrenus. USGS Astrogeology Science Center, 2010-10-18. [dostęp 2014-07-23]. (ang.).
- ↑ Audouin Dollfus. Langrenus: Transient Illuminations on the Moon. „Icarus”. 146 (2), s. 430–443, 2000-08. DOI: 10.1006/icar.2000.6395. (ang.).
- ↑ Chuck Wood: Langrenus. 2004-04-18. [dostęp 2014-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-14)]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Ben Bussey, Paul D. Spudis: The Clementine Atlas of the Moon. Cambridge University Press: 2004. ISBN 0-521-81528-2.