Leon Hipolit Chlebowski

Leon Hipolit Chlebowski (ur. w 1802 w Gorzycku Starym[a], zm. 6 marca 1887) – polski prawnik, powstaniec listopadowy, kawaler złotego krzyża Virtuti Militari, działacz społeczny.

Leon Hipolit Chlebowski
Data i miejsce urodzenia

1802
Gorzycko Stare

Data śmierci

6 marca 1887

Miejsce spoczynku

Góra (powiat inowrocławski)

Zawód, zajęcie

prawnik, działacz społeczny

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari III Klasa Orderu Orła Czerwonego (Prusy) Order Królewski Korony (Prusy)

Życiorys

edytuj

Urodził się w Gorzycku Starym w dzisiejszym powiecie międzychodzkim. Był synem Michała i Anny z Komorowskich, pochodził ze szlacheckiej rodziny kalwińskiej związanej z tym wyznaniem od XVI wieku. Po ukończeniu gimnazjum w Poznaniu w 1824 roku, odbył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył jako magister ze złotym medalem. Po studiach został urzędnikiem w warszawskiej Prokuratorii Generalnej.

 
Atak wojsk rosyjskich na Warszawę 6–7 września 1831 roku

W momencie wybuchu powstania listopadowego, już w grudniu 1830 roku, wstąpił ochotniczo do Gwardii Honorowej, po czym 19 marca 1831 roku dostał przydział jako podporucznik do 8 Pułku Piechoty Liniowej. Walczył w bitwie pod Dębem Wielkim, bitwie pod Iganiami, bitwie pod Ostrołęką, brał udział w obronie Warszawy dowodząc na szańcach Woli 5 Kompanią 8 Pułku. Dostał awans na kapitana i został odznaczony złotym krzyżem Virtuti Militari.

Po przejściu z armią generała Macieja Rybińskiego pruskiej granicy, otrzymał 29 grudnia 1831 roku dymisję z wojska.

Osiadł w Poznaniu, gdzie brał czynny udział w życiu gospodarczym miasta. Działał również w organizacjach niepodległościowych (m.in. w czasie wydarzeń w latach 1846 i 1848). Po powstaniu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk brał czynny udział w jego pracach, przez pewien czas będąc jego skarbnikiem.

Od 1860 roku był radnym miejskim, a później honorowym rajcą magistratu. Od lat 40 XIX wieku do końca życia był starszym (seniorem) poznańskiej parafii ewangelicko-reformowanej (kalwińskiej) Św. Piotra.[1]

Leon Chlebowski żenił się dwukrotnie. Jego pierwszą żoną była ewangeliczka Anna Kurnatowska. Drugą żoną była od ok. 1840 roku z Antoniną Ostrowską (1820–1892, I voto Kozłowską). Nie miał dzieci[2][3].

Rzekomo na kilka dni przed śmiercią przeszedł na katolicyzm, w co powątpiewał jego pastor ewangelicki, twierdząc, że jeszcze 26 lutego przyjął ewangelicką komunię z rąk pastora, a księdza katolickiego do nieprzytomnego męża sprowadziła katolicka żona.[1] Został pochowany w Górze pod Inowrocławiem.

W środę 13 kwietnia 1887 roku Gazeta Toruńska donosiła[4]:

Czcigodny obywatel miasta Poznania, radca miejski ś.p. Leon Chlebowski testamentem zapisał miastu 6 tysięcy marek z warunkiem, aby procent od tejże sumy obracany był corocznie na zakup kołaczy (strucli) i rozdanie takowych we wigilię Bożego Narodzenia pomiędzy dzieci najbiedniejszych trzystu rodzin miasta Poznania. Oprócz tego szlachetny dobroczyńca przeznaczył 300 marek na rozdanie w dniu swoich imienin (11 kwietnia) pomiędzy ubogich, co jednakże dopiero na przyszły rok stać się może.

Odznaczenia

edytuj
  1. Według Polskiego Słownika Biograficznego Leon Chlebowski urodził się w Starej Gorzycy, według Tek Dworzaczka – w Starej Górzycy, w tymże powiecie.

Przypisy

edytuj
  1. a b Teki Dworzaczka - Regesty [online], teki.bkpan.poznan.pl [dostęp 2021-06-19].
  2. Leon Hipolit Chlebowski w Wielkiej Genealogii Minakowskiego. [dostęp 2011-12-03].
  3. Teki Dworzaczka – Biblioteka Kórnicka PAN – Testamenty. [dostęp 2011-12-03].
  4. Gazeta Toruńska, 13 kwietnia 1887, s. 3 [dostęp 2011-12-03].
  5. Teki Dworzaczka. [dostęp 2012-04-09].

Bibliografia

edytuj