Liptowski Jan

wieś i gmina na Słowacji

Liptowski Jan[6] (słow. Liptovský Ján, niem. Sankt Johann an der Liptau, węg. Szentiván) – słowacka wieś (obec), znajdująca się na Liptowie, w kraju żylińskim, w powiecie Liptowski Mikułasz.

Liptowski Jan
Liptovský Ján
Ilustracja
Liptowski Jan widziany z Niżnych Tatr
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Słowacja

Kraj

 żyliński

Powiat

Liptowski Mikułasz

Region

Liptów

Starosta

Juraj Filo[1]

Powierzchnia

67,77[2] km²

Wysokość

635[3] m n.p.m.

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


1 087[4]
15,96[5] os./km²

Nr kierunkowy

+421 44[3]

Kod pocztowy

031 03[3]

Tablice rejestracyjne

LM

Położenie na mapie kraju żylińskiego
Mapa konturowa kraju żylińskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Liptowski Jan”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Liptowski Jan”
Ziemia49°02′45″N 19°41′00″E/49,045833 19,683333
Strona internetowa

Położenie edytuj

Liptowski Jan położony jest na wysokości 654 m n.p.m. u północnych stóp Niżnych Tatr, u wylotu Jańskiej doliny. Leży nad potokiem Štiavnica, tuż przed jego ujściem do rzeki Wag, 11 km na wschód od Liptowskiego Mikułasza.

Historia edytuj

Tereny wsi były zamieszkiwane przez człowieka już w czasach prehistorycznych. Znaleziono tu osadę kultury łużyckiej z młodszej epoki brązu. Na wzgórzu Hrádok (też: Veratín) istniało grodzisko kultury puchowskiej z czasów rzymskich.

Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1221 r., od roku 1386 zwano ją Świętym Janem, od roku 1927 Liptowskim Świętym Janem, zaś obecna nazwa funkcjonuje od roku 1960.

Zabytki edytuj

Najcenniejszym zabytkiem Liptowskiego Jana jest kościół katolicki pw. św. Jana Chrzciciela z 1380 r., zbudowany w stylu gotyckim, później wielokrotnie przebudowywany. Kościół ewangelicki, pierwotnie z 1785 r., swój obecny wygląd uzyskał w wyniku przebudowy po pożarze z 1907 r. We wsi zachował się również zespół 17 dworów i kaszteli ziemiańskich, w większości renesansowych.

Uzdrowisko edytuj

Liptowski Jan słynie ze źródeł wód termalnych, już pisemna wzmianka o miejscowości z roku 1327 mówi, że jest ona od dawna znana dzięki swoim źródłom wód mineralnych. Znajdują się tam źródła o temperaturze 29,5 °C, wypływające z głębokości 95 m. W uzdrowisku Liptowski Jan przez cały rok można korzystać z basenu termalnego.

Przypisy edytuj

  1. Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-10-06]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 67,77S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
  3. a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  4. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
  5. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
  6. URZĘDOWY WYKAZ POLSKICH NAZW GEOGRAFICZNYCH ŚWIATA. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2017-09-01]. (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Hochmuth Zdenko a kolektív: Nízke Tatry – západ. Turistický sprievodca ČSSR č. 10, wyd. Šport, Slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1982.

Linki zewnętrzne edytuj