Literowanie w fonicznych łącznościach radiowych

Literowanie w fonicznych łącznościach radiowych służy poprawieniu zrozumiałości przekazywanych znaków oraz innych istotnych informacji.

Podczas łączności radiowych często konieczne jest przeliterowanie znaków wywoławczych, nazw miejscowości, nazwisk lub innych wyrazów (najczęściej obcego pochodzenia). Ma to miejsce szczególnie przy złej słyszalności korespondentów.

Literowanie polega na zastąpieniu poszczególnych liter potocznymi, umownymi słowami rozpoczynającymi się na tę właśnie literę. Język polski nie ma ustandaryzowanej listy słów zastępujących litery, jednak część środowiska radioamatorskiego postuluje używanie w łącznościach krajowych przyjętego przez Komendanta Głównego Straży Granicznej[1] literowania za pomocą imion. W łącznościach międzynarodowych (w tym anglojęzycznych) stosuje się system zaproponowany w 1959 przez Administrative Radio Conference code words[2] i przyjęty przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO). Znajomość tego systemu jest wymagana w ramach egzaminu dla osób ubiegających się o świadectwo operatora urządzeń radiowych w służbie komunikacyjnej amatorskiej[3].

I tak, na przykład znak wywoławczy radiostacji krótkofalarskiej SP8DYY literować należy:

  • w łączności międzynarodowej: „Sierra papa (number) eight delta yankee yankee”,
  • a w krajowej: „Stefan Paweł osiem Dorota Ypsylon Ypsylon”[4].
Spis najczęściej używanych do literowania wyrazów
Litera Łączności krajowe Łączności międzynarodowe (wymowa)
A ADAM ALFA (alfa)
B BARBARA BRAVO (brawo)
C CELINA CHARLIE (czarli)
Ć ĆMA
D DOROTA DELTA (delta)
E EDWARD ECHO (eko)
F FILIP FOXTROT (fokstrot)
G GUSTAW GOLF (golf)
H HENRYK HOTEL (hotel)
I IGNACY INDIA (india)
J JÓZEF JULIETT (dżuliet)
K KAROL KILO (kilo)
L LUDWIK LIMA (lima)
Ł ŁUKASZ
M MARIAN MIKE (majk)
N NIKODEM NOVEMBER (nowember)
Ń KOŃ
O OLGA OSCAR (oskar)
P PAWEŁ PAPA (papa)
Q QUANTUM QUEBEC (kebek)
R ROMAN ROMEO (romijo)
S STEFAN SIERRA (siera)
Ś ŚWIATOWID
T TADEUSZ TANGO (tengo)
U URSZULA UNIFORM (juniform)
V VIOLETTA VICTOR (wiktor)
W WALENTY WHISKEY (łiski)
X XAWERY X-RAY (eksrej)
Y YPSYLON YANKEE (janki)
Z ZYGMUNT ZULU (zulu)
Ż ŻABA
Ź ŹREBAK

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Zarządzenie Nr 33 Komendanta Głównego Straży Granicznej, z dnia 2 sierpnia 2011 r. w sprawie łączności radiowej w systemach ultrakrótkofalowej łączności radiowej przy wykonywaniu zadań w jednostkach organizacyjnych Straży Granicznej, Załącznik Nr 8, Tabela oznaczeń literowych używanych przy zgłoskowaniu
  2. Radio Regulations and Additional Radio Regulations (Geneva, 1959) [online] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-07].
  3. Załącznik nr 6, ZAKRES WYMOGÓW EGZAMINACYJNYCH DLA OSÓB UBIEGAJĄCYCH SIĘ O ŚWIADECTWO OPERATORA URZĄDZEŃ RADIOWYCH W SŁUŻBIE RADIOKOMUNIKACYJNEJ AMATORSKIEJ, [w:] Minister Administracji i Cyfryzacji, Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 16 stycznia 2015 r. w sprawie świadectw operatora urządzeń radiowych, Dziennik Ustaw, 20 stycznia 2015 [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  4. Nie należy trzymać się sztywno tej reguły ponieważ różne źródła podają różne imiona, np. S – STEFAN, D – DAWID, Y – IGREK, X – KSANTYPA itd.

Bibliografia edytuj

  • Krzysztof Słomczyński: ABC krótkofalowca. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1980. ISBN 83-206-0123-1.
  • Przepisy korespondencji w systemach łączności radiowej Sił Zbrojnych RP, MON; Warszawa 2014. Łączn. 1024/2014.